A – Mục tiêu bài học
– Dựa vào lời kể của giáo viên biết kể lại câu chuyện, phối hợp lời kể với điệu bộ, nét mặt.
– Hiểu ý nghĩa của câu chuyện: Giải thích sự hình thành hồ Ba Bể đồng thời ca ngợi những con người giàu lòng nhân ái và khẳng định giàu lòng nhân ái sẽ được đền đáp xứng đáng.
B – Tìm hiểu nội dung (Hướng dẫn kể chuyện)
1. Dựa vào tranh vẽ và các câu hỏi dưới đây (SGK trang 8), kể lại từng đoạn câu chuyện em đã được nghe cô giáo (thầy giáo) kể:
– Tranh 1. Chú ý hai sự kiện sau:
+ Mọi người nô nức đi xem hội, ai cũng lo làm việc tốt để cầu phúc.
– Xuất hiện bà cụ ăn xin, thân thể gầy còm lở loét, mùi hôi thối xông ra rất khó chịu.
– Tranh 2.
+ Bà cụ bị xua đuổi ra khỏi đám hội.
+ Gặp mẹ con nhà kia đi chợ về, thương tình đưa về nhà cho ăn cơm rồi mời ở lại nghỉ.
+ Tối đến, chỗ bà cụ nằm sáng rực lên, nhưng không có bà cụ ở đó mà chỉ có con giao long.
+ Hai mẹ con kinh hãi phó mặc cho số phận.
– Tranh 3.
+ Sáng dậy, không thấy giao long đâu mà vẫn là bà cụ ốm yếu nằm đó.
+ Bà sửa soạn ra đi và nói: “Vùng này sắp có bão lụt, cho hai mẹ con gói tro và nhớ rắc ngay xung quanh nhà”.
+ Cắn hạt thóc, đưa hai vỏ trấu cho hai mẹ con và nói: “Vỏ trấu này sẽ giúp họ làm việc thiện”.
+ Hai mẹ con làm theo lời dặn, nói chuyện cho mọi người biết nhưng mọi người không tin”.
+ Đám hội đang náo nhiệt, mọi người đang lễ bái.
+ Bỗng có cột nước từ dưới đất phun lên, đất lở dần, mọi người kinh hoàng.
+ Nhà cửa, ruộng vườn chìm trong nước.
– Tranh 4.
+ Hai mẹ con đem hai vỏ trấu ra cứu mọi người. Chỗ đất lở ấy nay gọi là hồ Ba Bể.
+ Cái nền nhà của hai mẹ con thành một đảo nhỏ trong hồ và gọi là gò Bà Góa.
2. Kể lại toàn bộ câu chuyện.
Tham khảo cách kể sau :
Sự tích hồ Ba Bể
1. Ngày xưa, có lần xã Nam Mẫu thuộc tỉnh Bắc Kạn mở ngày hội cúng Phật. Mọi người nô nức đi xem hội. Ai cũng lo làm việc tốt lành để cầu phúc.
Hôm ấy, bỗng có một bà cụ ăn xin không biết từ đâu đến. Trông bà thật gớm ghiếc, thân thể gầy còm, lở loét, mùi hôi thối xông ra rất khó chịu. Đến đâu bà cũng phều phào mấy tiếng: “Đói lắm các ông, các bà ơi!”. Rồi giơ rá ra, cầu xin.
2. Nhưng đến đâu bà cụ cũng bị xua đuổi. Lê mình ra khỏi đám hội vào nhà nào, bà cũng bị đuổi ra. May sao đến ngã ba, bà gặp mẹ con nhà kia vừa đi chợ về. Thấy bà lão ăn xin tội nghiệp, người mẹ thương tình, đưa bà cụ về nhà, lấy cơm cho ăn rồi mời nghỉ lại.
Khuya hôm đó, hai mẹ con bỗng thấy chỗ bà cụ nằm sáng rực lên. Nhưng lạ thay, ở đó không còn bà cụ ăn xin lở loét nữa mà có một con giao long to lớn đang cuộn mình, đầu gác lên xà nhà, đuôi thò xuống đất. Mẹ con bà góa rụng rời kinh hãi, đành nhắm mắt nằm im phó mặc cho số phận.
3. Nhưng sáng hôm sau, tỉnh dậy họ chẳng thấy giao long đâu. Trên chõng vẫn là bà cụ ốm yếu. Bà đang sửa soạn ra đi. Bà nói: “Vùng này sắp có lụt lớn. Ta cho hai mẹ con chị gói tro này, nhớ rắc ngay xung quanh nhà mới tránh được nạn”.
Người mẹ lấy làm lạ bèn hỏi: “Thưa cụ, vậy làm sao để cứu mọi người khỏi chết chìm?” Bà già suy nghĩ giây lát rồi nhặt một hạt thóc, cắn vỡ ra, đưa vỏ trấu cho hai mẹ con và bảo: “Hai mảnh vỏ trấu này sẽ giúp mẹ con nhà chị làm việc thiện”. Nói rồi, vụt một cái, đã không thấy bà già đâu nữa. Hai mẹ con vội làm theo lời dặn rồi kể chuyện cho mấy người gần đó biết. Họ đều cười, cho đó là chuyện bâng quơ.
4. Tối hôm đó, đám hội đang náo nhiệt, mọi người đang lễ bái, bỗng có một cột nước từ dưới đất phun lên. Nước càng phun, càng mạnh, đất xung quanh lở dần. Lúc ấy, ai nấy mới kinh hoàng, chen nhau tháo thân. Nhưng không kịp nữa rồi. Đất dưới chân họ rung chuyển. Một tiếng ầm dữ dội nổi lên, nhà cửa, người vật đều chìm nghỉm dưới nước.
5. Trong khi tất cả đều ngập chìm trong biển nước thì ngôi nhà nhỏ của hai mẹ con nhà kia vẫn khô ráo vì nền nhà của họ mỗi lúc một cao lên. Đau xót trước cảnh nước lụt bất ngờ tàn phá, hai mẹ con đem hai mảnh vỏ trấu ra. Vừa đặt xuống nước, vỏ trấu hóa thành hai chiếc thuyền. Thế là mặc gió mưa, họ chèo thuyền đi khắp nơi, cố sức vớt những người bị nạn.
Chỗ đất sụt ấy, nay là hồ Ba Bể. Còn cái nền nhà của hai mẹ con kia thành một hòn đảo nhỏ trong hồ. Người địa phương gọi hòn đảo nhỏ ấy là gò Bà Góa.
(Theo Chu Huy)
3. Theo em, ngoài mục đích giải thích sự hình thành hồ Ba Bể, câu chuyện còn nói với ta điều gì?
Câu chuyện ca ngợi những con người giàu lòng nhân ái (như hai mẹ con người đàn bà góa); khẳng định người giàu lòng nhân ái sẽ được đền đáp xứng đáng.
Comments mới nhất