ĐỀ SỐ 51
I. ĐỌC HIỂU
Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi phía dưới:
… Nguy hơn, thực phẩm bẩn chính là kẻ sát nhân thầm lặng, ảnh hưởng và di hại đến nhiều thế hệ làm kiệt quệ giống nòi, người tiêu dùng có còn đủ tỉnh táo để phân biệt trong ma trận thực phẩm đang giăng như mạng nhện ấy đâu là sạch, đâu là bẩn hay lực bất tòng tâm để rồi “nhắm mắt đưa chân”.
Nếu không có biện pháp hữu hiệu để ngăn chặn kịp thời, rồi đây 10, 20 năm sau, tỉ lệ mắc ung thư và tâm thần của người Việt sẽ còn cao hơn rất nhiều, mọi nỗ lực để nâng cao chất lượng sống, cải tạo nòi giống chẳng lẽ bó tay trước những người đang đầu độc dân tộc mình!
Phát triển sẽ là gì nếu không phải giúp người dân nâng cao đời sống, tạo môi trường lành mạnh, an toàn để mỗi chúng ta sống và đóng góp cho xã hội, nhưng thực phẩm bẩn tràn lan như hiện nay như là cái u ác tính cho cả dân tộc, nếu không cắt bỏ sẽ ải căn thành ung thư, hãy hành động ngay hôm nay đừng để đến lúc vô phương cứu chữa.
(Th.s Trương Khắc Hà, Báo Dân trí)
Câu 1. Đoạn trích trên được viết theo phong cách ngôn ngữ nào?
Câu 2. Tác giả đã chỉ ra những mối nguy hại nào của thực phẩm bẩn nếu không có biện pháp hữu hiệu ngăn chặn kịp thời?
Câu 3. Thái độ của tác giả khi bàn về thực phẩm bẩn?
Câu 4. Hãy đặt tên cho đoạn trích.
II. LÀM VĂN
Câu 1. Từ đoạn trích thuộc phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ), trình bày suy nghĩ của anh/ chị về vấn nạn thực phẩm bẩn hiện nay.
Câu 2. Cảm nhận của anh/ chị về chi tiết bát cháo cám trong truyện Vợ nhặt của Kim Lân. Từ đó liên hệ với chi tiết bát cháo hành trong truyện Chí Phèo của Nam Cao để làm rõ cái nhìn về người nông dân trong văn học trước và sau Cách mạng tháng Tám 1945.
*GỢI Ý LÀM BÀI
I. ĐỌC HIỂU
Câu 1. Đoạn trích trên được viết theo phong cách ngôn ngữ chính luận.
Câu 2. Tác giả đã chỉ ra những mối nguy hại của thực phẩm bẩn:
Mười đến hai mươi năm sau, tỉ lệ mắc ung thư và tâm thần của người Việt sẽ còn cao hơn rất nhiều; mọi nỗ lực để nâng cao chất lượng sống, cải tạo nòi giống sẽ không đạt kết quả.
Câu 3. Thái độ của tác giả: Lo lắng, trăn trở, kêu gọi hành động.
Câu 4. Có thể đặt: Thực phẩm bẩn – vấn nạn nhức nhối. Hoặc: Thực phẩm bẩn đang đẩu độc dân tộc ta.
II. LÀM VĂN
Câu 1.
* Yêu cầu về hình thức
Viết đúng một đoạn văn nghị luận về một hiện tượng đời sống (khoảng 200 từ). Trình bày mạch lạc, rõ ràng, không mắc lỗi dùng từ, đặt câu hay lỗi chính tả,…
* Yêu cầu về nội dung
Trình bày suy nghĩ của mình về vấn để cần nghị luận (vấn nạn thực phẩm bẩn hiện nay) theo nhiều cách, nhưng phải hợp lí, có sức thuyết phục. Cần trình bày ngắn gọn suy nghĩ chần thành, sâu sắc của mình để khẳng định tác hại của thực phẩm bẩn; lên án những hành vi nuôi trồng, buôn bán thực phẩm bẩn; ý thức chung tay cùng xã hội đẩy lùi thực phẩm bẩn bằng những hành động thiết thực…
Chẳng hạn:
– Giải thích: Thực phẩm bẩn là thực phẩm như thế nào? (Thực phẩm bẩn là những thực phẩm chứa các chất độc hại, tác động tiêu cực đến sức khỏe và tính mạng con người).
– Hiện trạng: Nêu được vấn nạn thực phẩm bẩn là một hiện tượng phổ biến, đang diễn ra từng ngày: thịt có chất tạo nạc, rau có thuốc trừ sâu; làm ruốc bằng hóa chất… Tuy là vấn đề không còn mới mẻ, lạ lẫm với bất cứ người nào nhưng ngày càng ở mức báo động cao, gây những ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người.
+ Nhu cầu về thực phẩm là thứ thiết yếu, mỗi ngày tất cả con người đểu phải sử dụng rau, thịt, cá… làm thức ăn. Vấn đê’ thực phẩm bẩn đã khiến con người buộc phải hành động tiêu cực đến sức khỏe và tính mạng, “phó mặc cho số phận” dẫu rằng hằng ngày, hằng giờ vẫn hoang mang lo sợ cho tính mạng của mình và người thân.
+ Dẫn chứng: Một bài báo trên Tienphong.vn ngày 9/12/2015 cung cấp: Theo Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), trung bình mỗi năm có khoảng 170 vụ ngộ độc thực phẩm với gần 7 nghìn người trúng độc và 37 người chết. (Có thể lấy thêm dẫn chứng từ các vụ ngộ độc thực phẩm gần đây.)
– Nguyên nhân chính của việc làm này là thái độ độc ác, ích kỉ của những người sản xuất thực phẩm. Nếu là cơ sở nhỏ lẻ thì hại đến sức khỏe của người trong xóm, trong thôn, hay trong vùng… Nhưng phải nhìn nhận một nguy cơ lớn hơn, khi phần nhiều thực phẩm chúng ta tiêu thụ lại được cung cấp từ các công ty công nghiệp sản xuất hàng loạt. Và mức độ và phạm vi gây hại sẽ tăng rất nhiều lần.
+ Kinh doanh, sản xuất thực phẩm bẩn mang lại lợi nhuận cao.
+ Ngoài ra, tâm lí ưa dùng và tiêu thụ hàng rẻ, đặc biệt là hàng có xuất xứ Trung Quốc của người Việt Nam.
+ Dẫn chứng: Chúng ta đã từng xem qua nhiều phóng sự trên VTV về việc một số cơ sở sản xuất mỡ, mua hoặc sản xuất mỡ bẩn để bán cho những quán cơm, tiệm bún hay những người bán rong để “rán” xúc xích, thịt xiên que… trước cổng các trường học mỗi ngày…
– Giải pháp:
+ Nâng cao ý thức, tuyên truyền về nhận thức của người sản xuất trong xã hội về vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm và đảm bảo sức khỏe của xã hội.
+ Nhà nước cần tăng cường kiểm soát, ra những quy định xử phạt các cơ quan sản xuất thực phẩm bẩn một cách nghiêm minh.
+ Mỗi cá nhân cần tỉnh táo hơn trong việc lựa chọn thực phẩm cho mình và gia đình.
Câu 2.
Thí sinh có thể trình bày theo những cách khác nhau, song cần đáp ứng được đầy đủ những ý cơ bản dưới đây:
1. Mở bài
– Giới thiệu Kim Lân, truyện Vợ nhặt và chi tiết bát cháo cám.
– Giới thiệu Nam Cao, truyện Chí Phèo và chi tiết bát cháo hành.
a) Hình ảnh nổi cháo cám
* Sự xuất hiện: Hình ảnh này xuất hiện ở cuối truyện, trong bữa cơm đầu tiên đón nàng dâu mới của gia đình bà cụ Tứ.
* Ý nghĩa:
– Về nội dung:
+ Đối với gia đình Tràng, nổi cháo cám là món ăn xua tan cơn đói, là món ăn duy nhất của bữa tiệc cưới đón nàng dâu mới về. Qua đó, tác giả đã khắc sâu sự nghèo đói, cực khổ và rẻ mạt của người nống dân trong nạn đói năm 1945.
+ Qua chi tiết nổi cháo cám, tính cách của nhân vật được bộc lộ.
Bà cụ Tứ hiện lên là một người mẹ đảm đang, yêu thương con hết mực.
Vợ Tràng đã có sự thay đổi về tính cách. Hết sức ngạc nhiên trước nồi cháo cám nhưng người con dâu mới vẫn điềm nhiên và vào miệng để làm vui lòng mẹ chồng. Chứng tỏ, thị không còn nét tính cách chỏng lỏn như xưa nữa mà đã chấp nhận hoàn cảnh, đã thực sự sẵn sàng cùng gia đình vượt qua những tháng ngày khó khăn sắp tới.
+ Nồi cháo cám là nồi cháo của tình thân, tình người, niềm tin và hy vọng. Trong hoàn cảnh đói kém, mẹ con Tràng dám cưu mang, đùm bọc thị, chia sẻ sự sống cho thị. Bà cụ Tứ nói toàn chuyện vui, đem nổi cháo cám ra đãi nàng dâu vốn để làm không khí vui vẻ hơn.
– Về nghệ thuật: Chi tiết góp phần bộc lộ tính cách các nhân vật, thể hiện tài năng của tác giả Kim Lân trong việc lựa chọn chi tiết trong truyện ngắn.
b) Liên hệ với chi tiết bát cháo hành trong truyện “ Chí Phèo” của Nam Cao để làm rõ cái nhìn về người nông dân trong văn học trước và sau Cách mạng tháng Tám 1945.
* Điểm tương đồng
– Cái nhìn đồng cảm, xót thương cho số phận cùng khổ. Phân tích số phận của nhân vật Chí Phèo và các nhân vật trong Vợ nhặt (Tràng, bà cụ Tứ, người vợ nhặt) để làm rõ.
– Cái nhìn phát hiện, trân trọng những phẩm chất cao đẹp trong tâm hồn. Phân tích bản tính lương thiện và niềm khát khao làm người lương thiện của Chí Phèo, phẩm chất người của thị Nở; tấm lòng nhân ái của bà cụ Tứ, khát vọng sống và hạnh phúc của Tràng và người vợ nhặt để làm rõ.
– Thái độ phê phán đối với xã hội thực dân – phong kiến đã xô đẩy người nông dân đến tình cảnh khốn cùng. Phần tích bộ mặt xã hội nông thôn Việt Nam với các thế lực đã xô đẩy Chí Phèo trong truyện Chí Phèo; phân tích nguyên nhân xã hội đã đẩy người nông dân đến tình cảnh nạn đói trong Vợ nhặt.
* Điểm khác biệt
– Cái nhìn của Nam Cao thể hiện sự bi quan và bế tắc trong vấn đề người nông dân (ý nghĩa cái chết của Chí Phèo, chi tiết kết thúc tác phẩm).
+ Đây là hạn chế do sự chi phối của thời đại.
– Cái nhìn của Kim Lân thể hiện sự lạc quan, tin tưởng vào tương lai và sự thay đổi về số phận người nông dân (việc Tràng lấy vợ, những thay đổi của các nhân vật, những dự định của bà cụ Tứ, hình ảnh lá cờ đỏ sao vàng và đoàn người phá kho thóc Nhật…).
+ Đây là sự thay đổi theo sự vận động chung của lịch sử xã hội và sự thay đổi của số phận người nông dân sau Cách mạng.
>>> Xem thêm: Đề ôn thi THPT Quốc gia – Môn Ngữ văn – MD120150 tại đây
Trackbacks