BỒI DƯỠNG TOÁN LỚP 5
DẠNG 1: ÔN TẬP VÀ BỔ SUNG VỀ PHÂN SỐ
A. CÁC BÀI TOÁN ĐIỂN HÌNH
Bài 7. Rút gọn các phân số :
Hướng dẫn
Áp dụng tính chất cơ bản của phân số :
– Các câu a), b), c), d) thì chia hết cả tử số và mẫu số cho thừa số chung để được phân số tối giản bằng phân số đã cho.
– Câu e) phải biến đổi rồi mới áp dụng tính chất cơ bản của phân số.
Giải
a) 
b) 
c) 
d) 
e) 
Bài 8. So sánh các phân số sau với 1 :
a) 
b) 
c) 
Hướng dẫn
Các phân số đều có dạng 
Giải
a ) 
b) 
c) 
Chú ý : Phân số có tử số lớn hơn mẫu số thì phân số lớn hơn 1.
Bài 9. Quy đồng mẫu số các phân số sau :
a) 
; b) 
; c) 
d) 
e) 
Hướng dẫn
Ta thấy :
– Câu a) và c) đều có mẫu số của phân số thứ hai chia hết cho mẫu số của phân số thứ nhất, do đó có thể lấy mẫu số chung (MSC) là 48 (câu a) và 100 (câu b).
– Ở câu b) ta thấy 28 = 7 x 4 và 21 = 7 x 3, do đó có thể lấy MSC là
7 x 4 x 3 = 84.
– Câu d) do 5; 4 và 3 là nguyên tố cùng nhau nên MSC là tích của cả ba thừa số đó.
– Câu e) có 120 = 12 x 10; 150 = 15 x 10 và 160 = 16 x 10. Ta thấy
16 x 15 = 240 chia hết cho 12; 15; 16 nên MSC là 2400.
Giải
a) Do mẫu số 48 chia hết cho mẫu số” 12 tức là 48 : 12 = 4 nên ta có :
Vậy mẫu số chung bằng 48 ta được hai phân số 
b) Do 28 = 7 x 4 và 21 = 7 x 3 nên có MSC = 7 x 3 x 4 = 84:
và 
c) Do mẫu số 100 chia hết cho mẫu số 20 tức là 100 : 20 = 5 nên ta có :
Vậy với MSC = 100 ta được hai phân số 
và 
d) Mẫu số chung của ba phân số đã cho là 60 nên :
Vậy với MSC = 60 ta được ba phân số : 
e) Mẫu số chung của ba phân số là 2400, do đó có :
Bài 10. Quy đồng mẫu số các phân số sau :
a)
b)
; c) 
;
d) 
e)
Hướng dẫn
. Theo hướng dẫn bài 9.
Giải
a) Do mẫu số 60 chia hết cho mẫu số 15 tức là 60 : 15 = 4 nên ta có :
Vậy MSC = 60 ta được hai phân số 
.
b) Do 24 = 6 x 4 và 18 = 6 x 3 nên có :
c) Do mẫu số 80 chia hết cho mẫu số 16 tức là 80 : 16 = 5 nên ta có :
Vậy với MSC = 80 ta được hai phân số 
.
d) Mẫu số chung của ba phân số bằng 60, ta có :
Vây MSC = 60 ta được ba phân số 
e) Mẫu số chung của ba phân số là 2400, do đó có :
Bài 11. Dùng kí hiệu <, > để viết các phân số sau đây theo thứ tự từ nhỏ đến lớn, rồi từ lớn đến nhỏ :
Hướng dẫn
Trước hết phải quy đồng mẫu số các phân số đã cho, rồi căn cứ vào tử số để viết theo yêu cầu bài ra. Lấy MSC = 4 x 5 x 6= 120.
Sau đó so sánh các phân số cùng mẫu : phân số nào có tử số bé hơn thì bé hơn, phân số nào có tử số lớn hơn thì lớn hơn.
Giải
Từ đó có thể viết :
Các phân số từ nhỏ đến lớn : 
hay : 
Các phân số từ lớn đến nhỏ : 
hay: 
Xem thêm phần 1: Ôn tập và bổ sung về phân số
Bài 12. So sánh các cặp phân số sau :
Hãy nêu nhận xét về cách so sánh hai phân số có tử số bằng nhau.
Hướng dẫn
Ta vẫn phải quy đồng mẫu số hai phân số đã cho rồi so sánh hai tử số.
Giải
Nhận xét : Nếu hai phân số có tử số bằng nhau thì phân số nào có mẫu số nhỏ hơn sẽ lớn hơn.
Tổng quát : Nếu có 
Trackbacks