Bài 52 – Tinh bột và xenlulozơ – Hóa học 9

I.KIẾN THỨC CẦN NHỚ

1.Trạng thái tự nhiên

-Tinh bột có nhiều trong các loại hạt, củ, quả: lúa, ngô, khoai, săn…

-Xenlulozơ thành phần chủ yếu trong sợi bông, tre, gỗ…

2.Tính chất vật lý

-Tinh bột là chất rắn màu trắng, không tan trong nước ở nhiệt độ thường, tan được trong nước nóng tạo ra dung dịch keo (hồ tinh bột).

-Xenlulozơ là chất rắn màu trắng, không tan trong nước ngay cả khi đun nóng.

3.Đặc điếm cấu tạo phân tử

-Tinh bột và xenlulozơ có phân tử khối rất lớn.

-Tinh bột và xenlulozơ được tạo thành do nhiều nhóm -C₆H₁₀O₅– liên kết lại với nhau:

… -C₆H₁₀O₅-C₆H₁₀O₅-C₆H10O₅– …

-Viết gọn: (-C₆Hio0₅ -)_n

-Nhóm -C₆H₁₀O₅– được gọi là mắt xích của phân tử.

n: số mắt xích trong phân tử tinh bột khoảng 1200 – 6000

-Trong phân tử xenlulozơ số mắt xích lớn hơn rất nhiều, ví dụ đối với bông: n ≈ 10000 – 14000

4.Tính chất hóa học

a.Phản ứng thuỷ phân

b.Tác dụng của tinh bột với iot.

-Iot được dùng để nhận biết hồ tinh bột và ngược lại.

5.Ứng dụng

-Tinh bột là nguồn lương thực quan trọng của con người và là nguyên liệu để sản xuất glucozơ, rượu etylic.

Xenlulozơ có những ứng dụng:

+ Sản xuất giấy.

+ Vật liệu xây dựng.

+ Sản xuất vải sợi.

+ Sản xuất đồ gỗ.

II.GIẢI BÀI TẬP 

Bài 1. Trang 158 sách giáo khoa hóa học 9

a.Trong các loại củ, quả, hạt có chứa nhiều tinh bột;

b.Thành phần chính của sợi bông, gỗ, nứa là xenlulozo

c.Tinh bột là lương thực quan trọng của con người.

Bài 2. Trang 158 sách giáo khoa hóa học 9

Phương án đúng là D: Xenlulozơ và tinh bột đều có phân tử khối rất lớn, nhưng phân tử khối của xenlulozơ lớn hơn nhiều so với tinh bột.

Bài 3. Trang 158 sách giáo khoa hóa học 9

a.Dùng nước nóng để thử, nếu tan tạo thành dung dịch keo (hồ tinh bột) thì đó là tinh bột. Xenlulozơ không tan.

b.Dùng phản ứng tráng gương để nhận ra glucozơ. Hai chất còn lại hoà tan vào nước rồi thử bằng Cu(OH)2 nếu tạo ra dung dịch màu xanh lam thì đó là saccarozơ. Tinh bột không hoà tan được Cu(OH)2.

Bài 4. Trang 158 sách giáo khoa hóa học 9