Tập làm văn 6 đề 6: Hãy kể lại truyện em bé thông minh

Kể lại truyện em bé thông minh văn lớp 6

YÊU CẨU

• Cần đọc tác phẩm để hiểu sự việc, hành động của các nhân vật chính, nắm được ý nghĩa của truyện. Tình tiết và ý nghĩa của truyện cổ tích này khá tinh tế, thú vị. Em bé thông minh là truyện cổ tích về nhân vật thông minh — kiểu nhân vật rất phổ biến trong truyện cổ tích Việt Nam và thế giới. Truyện đề cao sự thông minh và trí khôn dân gian (qua hình thức giải những câu đố, vượt những thách đố oái oăm,…), từ đó tạo nên tiếng cười vui vẻ, hồn nhiên trong đời sống hằng ngày của cộng đồng.
• Văn bản truyện Em bé thông minh trong SGK Ngữ văn 6, tập một được kể theo ngôi thứ ba. Chúng ta có thể lựa chọn ngôi kể và lồi kể tuỳ ý, miễn là truyện kể có kết cấu chặt chẽ, hợp lí, lời kể tự nhiên, trong sáng, mạch lạc. Tốt nhất là kể được theo giọng điệu hồn nhiên, theo sự cảm thụ riêng của cá nhân; Trong khi kể cần kết hợp vối miêu tả, biểu cảm, hay nghị luận để giúp cho câu chuyện được sinh động, cụ thể, hấp dẫn.

DÀN BÀI

MỞ BÀI

• Ngày xưa, có một đức vua muốn tìm người tài giỏi ra giúp nước.
• Vụa phái một viên quan đi khắp nước tìm kiếm ngưòi hiền tài. Viên quan này đi đã nhiều nơi vẫn chưa thấy có người nào thật tài giỏi.

THÂN BÀI

• Đến đâu quan cũng ra những câu hỏi oái oăm, hóc búa để hỏi mọi người nhằm thử tài.
• Sự thông minh của cậu bé con ông thợ cày :

+ Giải được câu đố của viên quan.

+ Giải được câu đố, thử thách lần thứ nhất của nhà vua.

+ Giải được câu đố, thử thách lần thứ hai của nhà vua.

+ Giải được câu đố, thử thách của sứ giả nước láng giềng.

KẾT BÀI

• Vua phong cho em bé làm trạng nguyên.
• Vua cho em xây một dinh thự ở cạnh hoàng cung để tiện hỏi han.

Xem thêm tập làm văn 6 đề 7: Hãy kể lại truyện Cây bút thần tại đây.

BÀI VÄN THAM KHẢO

Ngày xưa, có một vị vua muốn tìm người tài giỏi ra giúp nước. Vua phái một viên quan đi khắp nơi tìm kiếm ngưòi hiển tài. Viên quan này đi mãi, đi rất nhiều nơi mà vẫn không gặp được người nào thật tài giỏi.

Đến đâu quan cũng ra những câu hỏi oái oăm, hóc búa nhằm thử tài mọi người nhưng không ai trả lời được các câu hỏi do quan đưa ra.

Một hôm, chợt thấy hai cha con nhà nọ đang làm ruộng, cha cày, con đập đất. Quan dừng ngựa lại hỏi :

• Này, lão kia ! Trâu của lão cày một ngày được mấy đường ?

Ngưòi cha đứng ngẩn ra, còn đứa con thì nhanh miệng vặn lại :

• Xin hỏi ông, nếu ông nói đúng ngựa của ông đi một ngày được mấy bước, thì tôi sẽ nói cho ông biết trâu của cha tôi cày một ngày được mấy đường.

Viên quan nghe cậu bé hỏi lại như thế thì há hốc miệng ra không biết đáp lại sao cho ổn. Quan mừng thầm, và đinh ninh rằng nhân tài đây rồi, chẳng còn cần tìm đâu mất công. Quan bèn hỏi tên họ, quê quán cậu bé, rồi về tâu với đức vua. Nghe chuyện, vua lấy làm mừng. Nhưng nhà vua còn muốn thử lại.

Vua sai ban cho làng của cậu bé ba thúng gạo nếp, ba con trâu đực, lệnh cho phải nuôi để năm sau đẻ thành chín con trâu, cả làng lo lắng. Bao nhiêu phiên họp làng tìm phương cách giải quyết. Nhưng rốt cuộc, cả làng từ trên xuống dưới đều chịu, và coi đây là một tai hoạ. Việc đến tai em bé con nhà thợ cày, em bé liền nói với cha : Cha cứ thưa với làng để lại một thúng gạo, một con trâu để cha con ta làm phí tổn đi đường lên kinh. Còn thì làng cứ đồ xôi, ngả trâu làm cỗ ăn. Mọi việc con sẽ lo liệu.

Người cha ra đình trình bày với làng. Mọi người nghe nói vẫn còn ngờ vực, bắt cha con phải làm giấy cam đoan, rồi mới dám mổ trâu đánh chén.

Sau đó, cậu bé cùng cha khăn gói vào kinh. Đến hoàng cung, cậu bé bảo cha cứ đứng đợi ở ngoài, còn mình thì thừa lúc lính canh vô ý liền lẻn vào sân rồng khóc ầm lên. Nhà vua sai lính điệu em bé vào phán hỏi :

• Thằng bé kia, có việc gì ? Sao lại đến đây mà khóc ?

Em bé vờ vĩnh đáp :

• Tâu đức vua, mẹ con chết sớm, còn cha thì không chịu sinh em bé để con có bạn nên con khóc.

Nghe nói vua và các triều thần đều bật cưòi. Vua lại phán :

• Mày muôn có em thì phải kiếm vợ khác cho cha mày, chứ cha mày là giống đực thì làm sao mà đẻ được !

Em bé bỗng tươi tỉnh

• Thế sao làng chúng con có lệnh trên bắt nuôi ba con trâu đực cho đẻ thành chín con để nộp đức vua ? Giống đực thì làm sao mà đẻ được !

Vua cả cười :

• Ta thử đấy thôi mà ! Thế làng chúng mày không biết đem trâu ấy ra thịt mà ăn với nhau à ?

Cậu bé liền đáp :

• Làng chúng con sau khi nhận được trâu và gạo nếp, biết là lộc của đức vua ban cho, nên đã làm cỗ ăn mừng với nhau rồi.

Vua và đình thần đều chịu thằng bé là thông minh. Tuy vậy, vua còn muốn thử một lần nữa. Khi hai cha con cậu bé đang ăn cơm ở công quán, vua sai đem đến cho hai cha con một con chim sẻ, bắt làm ba mâm cỗ. Cậu bé nhờ cha kiếm cho mình một cái kim khâu, rồi đưa cho quan truyền lệnh và bảo :

• Ông cầm lấy cái này về tâu với đức vua xin rèn cho tôi một con dao để tôi xẻ thịt chim.

Vua nghe nói từ đấy mới phục hẳn.

Bấy giờ có một nước láng giềng lăm le chiếm bò cõi nước ta. Để dò xét xem nưóc ta có nhân tài không, họ sai sứ đưa sang một cái vỏ con ốc vặn rất dài. rỗng hai đầu, đố làm sao xâu một sợi chỉ mảnh xuyên qua ruột con ốc.

Sau khi nghe sứ thần đưa ra câu đố, các đại thần đưa mắt nhìn nhau, vò đầu suy nghĩ. Có người dùng miệng hút. Có người bôi sáp vào sợi chỉ cho cứng để luồn cho dễ. Nhưng rốt cuộc đều vô hiệu. Các ông trạng, các nhà thông thái được triệu vào cung cũng đều bó tay. Cuối cùng triều đình đành mòi sứ thần ra công quán nghỉ để đi hỏi cậu bé.

Khi viên quan mang chỉ dụ của nhà vua đến thì cậu bé đang đùa nghịch ở sau nhà. Nghe nói việc xâu chỉ vào vỏ ốc, em bé hát lên :

Tang tình tang ! Tính tình tang

Bắt con kiến càng buộc chỉ ngang lưng

Bên thời lấy giấy mà bưng

Bên thời bôi mõ, kiến mừng kiến sang

Tang tình tang…

Rồi bảo :

• Cứ theo cách đó là xâu được ngay.

Viên quan sung sướng về tâu vua. Vua và các triều thần nghe nói như mở cờ trong bụng. Quả nhiên, con kiến càng xâu được sợi chỉ qua đường ruột ốc, khiến sứ giả nước láng giềng phải kinh sợ.

Vua bèn phong cho em bé làm trạng nguyên, lại còn sai xây một dinh thự cho em bé ở ngay cạnh hoàng cung để tiện hỏi han công việc.

NHẬN XÉT

• Bài văn trên kể khá sát cốt truyện, kể trung thành vối các sự việc, các hành động của nhân vật, cũng như chủ đề của truyện Em bé thông minh. Đồng thòi cũng có những sáng tạo.
• Lời kể tự nhiên, trong sáng, mạch lạc, dí đỏm. Bố cục chặt chẽ.

Văn bản kể đã kết hợp giữa kể, miêu tả và biểu cảm để thể hiện khá cụ thể, sinh động các sự kiện, hành động của nhân vật, khẳng định tài năng, trí thông minh của em bé. Tiếc rằng có một chi tiết quan trọng chứng tỏ sự thông minh lạ thường của em bé đã bị bỏ sót (đứa con mới có bảy, tám tuổi nhưng đã nhanh trí vặn lại quan thay cho cha mình).