A – Mục tiêu bài học
– Hiểu sự khác nhau giữa tiếng và từ: Tiếng dùng để cấu tạo nên từ, còn từ dùng để cấu tạo nên câu.
– Phân biệt được từ đơn, từ phức.
– Bước đầu làm quen với từ điển, biết dùng từ điển để tìm hiểu về từ.
B – Tìm hiểu nội dung (Hướng dẫn làm bài tập)
I – Nhận xét
Câu sau đây có 14 từ, mỗi từ được phân bằng một dấu gạch chéo:
Nhờ / bạn / giúp đỡ / lại / có / chí / học hành /, nhiều / năm / liền /, Hanh / là / học sinh / tiên tiến /.
1. Hãy chia các từ trên thành 2 loại:
– Từ chỉ gồm một tiếng (từ đơn): nhờ, bạn, lại, có, chí, nhiều, năm, liền, Hanh, là.
– Từ gồm nhiều tiếng (từ phức): giúp đỡ, học hành, học sinh, tiên tiến.
2. Theo em:
– Tiếng dùng để tạo nên một từ (đó là từ đơn) cũng có thể dùng 2 tiếng trở lên để tạo nên một từ (đó là từ phức).
– Từ dùng để cấu tạo câu. Từ thì phải có nghĩa.
II – Ghi nhớ (Đọc SGK).
III – Luyện tập
1. Chép vào vở đoạn thơ và dùng dấu gạch chéo để phân cách các từ trong hai câu thơ cuối đoạn. Ghi lại các từ đơn và từ phức trong đoạn thơ.
Chỉ / còn / truyện cổ / thiết tha /
Cho / tôi / nhận mặt / ông cha / của / mình /
Rất / công bằng /, rất / thông minh /
Vừa / độ lượng / lại / đa tình /, đa mang /.
– Các từ đơn trong đoạn thơ: Chỉ, còn, cho, tôi, của, mình, rất, vừa, lại.
– Các từ phức trong đoạn thơ: truyện cổ, thiết tha, nhận mặt, ông cha, công bằng, thông minh, độ lượng, đa tình, đa mang.
2. Hãy tìm trong từ điển và ghi lại:
– 3 từ đơn: ăn, uống, đi, đứng, ngồi, ngủ, xem, chạy, nhảy, học, vẽ…
– 3 từ phức: gián điệp, giảng giải, giao ban, hoà ước, khí phách, xe đạp, nhà máy, trường học, bệnh viện…
3. Đặt câu với từ đơn và từ phức vừa tìm được ở bài tập 2.
– Anh ấy đi xem phim.
– Cậu ấy chạy rất nhanh.
– Chiều nào, bà cũng đưa tôi ra ngồi dưới gốc cây hóng mát.
– Ná là thằng gián điệp gian xảo.
– Hôm nay, nhà máy dệt khai trương.
– Bệnh viện là nơi khám và chữa bệnh cho mọi người.
– Tôi đi học bằng xe đạp.
– Cô giáo giảng giải bài toán khó cho cả lớp cùng nghe.
– Sáng thứ hai nào, mẹ tôi cũng phải họp giao ban.
Comments mới nhất