Nhân chia số hữu tỉ
A. TÓM TẮT LÝ THUYẾT
1. Nhân chia hai số hữu tỉ
– Ta có thể nhân, chia hai số hữu tỉ bằng cách viết chúng dưới dạng phân số rồi áp dụng quy tắc nhân, chia phân số
– Phép nhân số hữu tỉ có các tính chất của phép nhân phân số: giao hoán, kết hợp, nhân với số 1, tính chất phân phối của phép nhân đối với phép cộng. Mỗi số hữu thỉ khác 0 đều có một số nghịch đảo.
2. Tỉ số
Thương của phép chia số hữu tỉ x cho số hữu tỉ y (y ≠ 0) gọi là tỉ số của hai số x và y, kí hiệu là x/y hay x : y
B. CÁC DẠNG TOÁN
Dạng 1. NHÂN CHIA HAI SỐ HỮU TỈ
Phương pháp giải
– Viết hai số hữu tỉ dưới dạng phân số
– Áp dụng quy tắc nhân, chia phân số
– Rút gọn kết quả (nếu có thể)
Ví dụ 1. ([?] tr.11 SGK)
Tính:
Ví dụ 2. (Bài 11 tr.12 SGK)
Tính:
Đáp số
a) -3/4; b) -9/10; c) 7/6 d) -1/50
Ví dụ 3. (Bài 14 tr.12 SGK)
Điền các số hữu tỉ thích hợp vào ô trống:
Giải
Dạng 2. VIẾT MỘT SỐ HỮU TỈ DƯỚI DẠNG TÍCH HOẶC THƯƠNG CỦA HAI SỐ HỮU TỈ
Phương pháp giải
– Viết số hữu tỉ dưới dạng phân số
– Viết tử và mẫu của phân số dưới dạng tích cảu hai số nguyên
– “Tách” ra hai phân số có tử và mẫu là các số nguyên tìm được
– Lập tích hoặc thương của các phân số đó
Ví dụ 4. (Bài 12 tr.12 SGK)
Ta có thể viết số hữu tỉ -5/16 dưới các dạng sau đây:
a) -5/16 là tích hoặc thương của hai số hữu tỉ. Ví dụ: -5/16 = -5/2 . 1/8
b) -5/16 là thương của hai số hữu tỉ. Ví dụ: -5/16 = -5/8 : 8
Với mỗi câu, em hãy tìm thêm một ví dụ
Ví dụ 5. Tìm nhiều cách khác nhau để viết số hữu tỉ -7/30 dưới dạng tích của hai số hữu tỉ
Giải
Dạng 3. THỰC HIỆN CÁC PHÉP TÍNH VỚI NHIỀU SỐ HỮU TỈ
Phương pháp giải
– Nắm vững quy tắc thực hiện các phép tính, chú ý đến dấu của kết quả
– Đảm bảo thứ tự thực hiện các phép tính
– Chú ý vận dụng tính chất các phép tính trong trường hợp có thể
Ví dụ 6. (Bài 13 tr.12 SGK)
Tính:
Giải
Ví dụ 7. (Bài 16 tr.13 SGK)
Tính:
Giải
Dạng 4. LẬP BIỂU THỨC TỪ CÁC SỐ CHO TRƯỚC
Phương pháp giải
Khi giải loại toán này, cần quan sát để phát hiện ra đặc điểm và quan hệ của các số đã cho, từ đó lập được biểu thức thích hợp. Sau khi có biểu thức, cần kiểm tra lại theo yêu cầu của đề bài
Ví dụ 8. (Bài 15 tr. 13 SGK)
Đố: Em hãy tìm cách “nối” các số ở những chiếc lá bằng dấu các phép tính cộng, trừ, nhân, chia và dấu ngoặc để được một biểu thức có giá trị đúng bằng số ở bông hoa hình dưới
Giải
Với bông hoa ở bên trái, ta có thể lập được hai biểu thức:
4.(-25) + 10 : (-2) = -100 + (-5) = -105
4.10.(-2) + (-25) = -80 + (-25) = -105
Với bông hoa ở bên phải, ta có thể lập được biểu thức:
1/2.(-100) – 5,6 : 8 = -50 – 0,7 = -50,7
Xem thêm bài luyện tập dạng toán nhân chia số hữu tỷ tại đây.
Trackbacks