Luyện tập thay thế từ ngữ để liên kết câu – tuần 26 – tiếng việt 5

Luyện tập thay thế từ ngữ để liên kết câu

1. Tìm các từ để chỉ nhân vật Phù Đổng Thiên Vương trong đoạn văn và nêu tác dụng của việc dùng nhiều từ ngữ thay thế cho nhau.

Nghe chuyện Phù Đổng Thiên Vương, tôi thường tưởng tượng đến một trang nam nhi, sức vóc khác người, nhưng tâm hồn còn thô sơ và giản dị như tâm hồn tất cả mọi người thời xưa. Tráng sĩ ấy gặp lúc quốc gia lâm nguy đã xông pha ra trận, đem sức khỏe mà đánh tan giặc, nhưng bị thương nặng. Tuy thế người trai làng Phù Đổng vẫn còn ăn một bữa cơm (chỗ ấy nay lập đền thờ ở làng Xuân Tảo) rồi nhảy xuống Hồ Tây tắm, xong mới ôm vết thương lên ngựa đi tìm một rừng cây âm u nào, giấu kín nỗi đau đớn của mình mà chết.

Việc dùng nhiều từ ngữ thay thế cho nhau như trên có tác dụng làm cho câu văn sinh động, uyển chuyển, khắc họa rõ hơn về nhân vật Phù Đổng Thiên Vương, tránh cho câu văn cảm giác nhàm chán, đơn điệu, nặng nề.

2. Thay thế những từ ngữ lặp lại trong hai đoạn văn bằng đại từ hoặc từ ngữ đồng nghĩa.

Triệu Thị Trinh quê ở vùng núi Quan Yên (Thanh Hóa). Bà xinh xắn, tính cách mạnh mẽ, thích võ nghệ. Bà bắn cung rất giỏi, thường theo các phường săn đi săn thú. Có lần, bà Triệu đã được bắn hạ một con báo gấm hung dữ trước sự thán phục của trai tráng trong vùng.

Hằng ngày, chứng kiến cảnh nhân dân bị giặc Ngô đánh đập, cướp bóc, người con gái họ Triệu vô cùng uất hận, nung nấu ý chí trả thù nhà, đền nợ nước, quét sạch chúng ra khỏi bờ cõi. Năm 248, bà Triệu cùng anh là Triệu Quốc Đạt lãnh đạo cuộc khởi nghĩa chống quân xâm lược. Cuộc khởi nghĩa tuy không thành công nhưng tấm gương anh dũng của bà sáng mãi với non sông, đất nước.

3. Viết một đoạn văn ngắn kể về một tấm gương hiếu học có sử dụng phép thay thế từ ngữ để liên kết câu.

M: Lên sáu tuổi, Nguyễn Hiền theo học ông thầy trong làng. Thầy đồ luôn phải kinh ngạc vì Hiền học đến đâu hiểu ngay đến đó và có trí nhớ lạ thường. Có hôm, chú thuộc đến hai mươi trang sách mà vẫn có thì giờ chơi diều. Sau vì nhà nghèo quá, Hiền phải bỏ học. Ban ngày, đi chăn trâu, dù mưa gió thế nào, chú cũng đứng ngoài lớp nghe giảng nhờ. Tối đến, chú đợi bạn học thuộc bài mới mượn vở về học.

(Theo Trinh Đường)

Xem thêm Tập viết đoạn đối thoại