Lời khuyên “Có chí thì nên”
HƯỚNG DẪN LÀM BÀI
* Nội dung trọng tâm: Người học cần chú ý những ý chính sau:
Trưóc hết, em cần xác định đây là dạng đề bài: tư tưởng đạo lí thông qua một câu tục ngữ (Có chí thì nên)
– Giải thích khái niệm kiên trì, quyết tâm, bền ý chí được chứa trong câu tục ngữ: nghĩa đen, nghĩa bóng, nghĩa toàn câu?
– Những biểu hiện nào cụ thể minh chứng cho sự kiên trì, quyết tâm?
– Bàn luận, mở rộng vấn đề: một con người không có kiên trì, quyết tâm thì có làm được những việc mà mình mong muốn hay không?
– Cảm nghĩ của em về khái niệm trên? (là tốt hay không tốt)
– Bản thân em đã rút ra cho mình những bài học kinh nghiệm nào?
DÀN Ý CHI TIẾT
I. MỞ BÀI
– Dẫn dắt: “Trong kho tàng ca dao, tục ngữ của ông cha ta đã đúc kết biết bao kinh nghiệm sống quý báu…”
– Nêu nội dung câu tục ngữ.
– Trích dẫn câu tục ngữ.
– Chuyển ý bằng cách đặt câu hỏi để tạo sự liên kết (Ra sao? Như thế nào?)
II. THÂN BÀI
– Từ ngữ liên kết: Thật vậy, Quả đúng như vậy.
– Lời dẫn.
1. Giải thích từ ngữ trọng tâm trong câu tục ngữ (Nghĩa đen => Nghĩa bóng)
+ Chí là gì?
– Là ý muốn bền bỉ theo đuổi một mục đích, hoặc điều gì tốt đẹp.
+ Nên là gì?
– Là thành ra được, là kết quả cuối cùng.
+ Có chí thì nên nghĩa là như thế nào ?
– Bền chí ắt có ngày sẽ tạo dựng nên những việc lớn mà mình hằng ao ước.
=> Nghĩa cả câu (lời khuyên): Người không có ý chí thì không thể làm nổi được việc gì. Vì vậy, người đời ai cũng phải biết lập chí. Lập chí ở đây là lo rèn luyện cho mình ý chí tự lập, cố vươn lên mà không nhờ cậy vào sự giúp đỡ, tiếp tay của một cá nhân nào, thế lực nào. Trong những công việc mà mình đang thực hiện, nếu có sự bền chí, ắt một ngày nào đó mình sẽ thành công.
2. Đưa ra các nguồn dẫn chứng
a. Trong thời đại lịch sử xa xưa
– Nguyễn Hiền, đỗ Trạng Nguyên năm 12 tuổi là nhờ vào lòng quyết tâm, bền chí trong việc tự học mà thành tài.
– Cao Bá Quát, từ một người viết chữ không đọc được đến chỗ kiên trì, rèn luyện mà chữ viết đã được cải thiện và tên tuổi Cao Bá Quát văn hay chữ đẹp nổi tiếng khắp vùng.
b. Trong thời đại hiện nay
– Thầy Nguyễn Ngọc Ký bị liệt hai tay từ nhỏ nhưng vẫn quyết tâm, nhẫn nại luyện viết chữ bằng chân của mình và ông đã thành công, trở thành một tấm gương sáng muôn đời về ý chí, về nghị lực vượt qua nghịch cảnh.
– Giáo sư Ngô Bảo Châu với sự kiên trì nghiên cứu Toán học và cuối cùng cũng đã mang vinh dự về cho nước nhà Việt Nam thân yêu cùng với giải thưởng Fiels danh giá.
c. Trong thơ văn
– Có công mài sắt có ngày nên kim.
– Thất bại là mẹ thành công.
– Không có việc gì khó
Chỉ sợ lòng không bền
Đào núi và lấp biển
Quyết chí ắt làm nên. (Bác Hồ)
– Chớ thấy sóng cả mà ngã tay chèo.
– Kiến tha lâu cũng đầy tổ.
– Nước chảy đá mòn.
III. KẾT BÀI
– Ngữ liên kết: Những điều vừa phân tích trên cho ta thấy,
– Khẳng định lại ý nghĩa của câu tục ngữ: Trong bất cứ công việc nào nếu ta có sự kiên trì, bền chí sẽ thành công tất cả.
– Liên hệ bản thân: Luôn phấn đấu, nỗ lực, quyết tâm nhiều hơn trong học tập và trong cuộc sống.
BÀI VĂN THAM KHẢO
Trong cuộc sống hiện nay của chúng ta có một số người chỉ mới gặp khó khăn một chút mà đã nản chí không thực hiện nữa. Mặt khác, một số người họ phải gặp rất nhiều khó khăn trên con đường đạt tới mục đích, thành công cùa họ, nhưng họ vẫn không vội nản lòng mà họ còn kiên quyết, quyết tâm làm sao đạt được mục đích đó. Những người đó đã làm theo câu tục ngữ: “Có chí thì nên” của cha ông tự bao đời nay. Nó cho thấy được sự quyết tâm, kiên trì, không bao giờ nản lòng trước khó khăn của con người Việt Nam ta qua bao thế hệ. Chúng ta cần hiểu rõ về câu tục ngữ “Có chí thì nên” như thế nào?
Thật vậy, câu tục ngữ “Có chí thì nên” là một trong những câu tục ngữ rất bổ ích vì nó giúp cho ta có được sự kiên trì khi làm một việc gì đó trong cuộc sống của mình. Theo cách hiểu của ta thì câu tục ngữ “có chí thì nên” có ngụ ý gì? Chúng ta hiểu được chữ “chí” tượng trưng cho ý chí, nghị lực, sự kiên quyết. Chữ “nên” thể hiện được sự thành công, sự thành đạt, kết quả. Vậy ngụ ý của nguyên câu tục ngữ “có chí thì nên” cho ta thấy được sự chủ động, quyết chí làm một việc gì đó, tuy gặp nhiều trở ngại, khó khăn nhưng vẫn không nản lòng, thì mới đạt được kết quả mà mình mong muốn.
Tại sao câu tục ngữ này lại quan trọng đến thế? Vì nó mang lại cho chúng ta một sự quyết tâm trong lòng, nghị lực để chúng ta vươn lên trong cuộc sống, vượt qua mọi khó khăn để đạt được mục đích của bản thân mình. Qua những điều này chúng ta có thể thấy được trong cuộc sống hiện nay có rất nhiều người có ý chí quyết tâm vượt khó, để đạt được thành quả cùa mình như Nguyễn Ngọc Ký mặc dù bị liệt hai tay nhưng thầy vẫn luôn cố gắng vươn lên học tập tốt và trở thành một người hữu ích cho xã hội.
Câu tục ngữ “Có chí thì nên” giúp ta có được sự quyết tâm, nghị lực trong cuộc sống, vì thế ta cần phải chia sẻ câu tục ngữ này cho các bạn trẻ, tất cả những người gặp khó khăn trong cuộc sống, để họ vươn lên vượt khó và trở thành những người có ích trong xã hội. Bên cạnh đó có một số người chỉ mới đụng phải khó khăn mà đã vội nản lòng, không làm nữa. Đó là những người không có ý chí luôn luôn ở dưới mọi người, không bao giờ thành công trong mọi việc.
Qua đó chúng ta hiểu rõ được sự quan trọng của sự nỗ lực quyết tâm trong cuộc sống để đạt được kết quả tốt. Riêng bản thân tôi, tôi vẫn đang cố gắng để có thể đạt được những kết quả mà mình mong muốn.
(Bài làm của HS)
Trackbacks