Chính tả – tuần 19 – tiếng việt 5

Chính tả tuần 19

* Phân biệt: – r / d / gi;

– o / ô.

1. Nghe – viết: Nhà yêu nước Nguyễn Trung Trực.

Viết đúng: Nguyễn Trung Trực, sinh ra, gia đình, nghề chài lưới, trên sông Vàm Cỏ, lãnh đạo, nổi dậy, phủ Tân An, Long An, chỉ huy, lập nên, chiến công, vang dội, Tây Nam Bộ, Nam Kỳ, người Tây, nước Nam.

2. Tìm chữ cái thích hợp với mỗi ô trống để hoàn chỉnh bài thơ.

Tháng giêng của bé

Đồng làng vương chút heo may

Mầm cây tỉnh giấc, vườn đầy tiếng chim.

Hạt mưa mải miết trốn tìm

Cây đào trước cửa lim dim mắt cười.

Quất gom từng hạt nắng rơi

Làm thành quả – những mặt trời vàng mơ.

Tháng giêng đến tự bao giờ?

Đất trời viết tiếp bài thơ ngọt ngào.

3. Bài tập này yêu cầu các em:

a) Tìm tiếng bắt đầu bằng r, d hay gi thích hợp với mỗi ô trốhg:

Làm việc cho cả ba thời

Có một con ve thấy bác nông dân nọ làm việc miệt mài, từ sáng đến tối chẳng lúc nào ngơi, liền tò mò hỏi:

– Bác làm việc quần quật như thế để làm gì?

Bác nông dân đáp:

– Tôi làm cho cả ba thời nên không thể ngừng tay.

Ve nghĩ mãi không ra, lại hỏi:

– Thế nào là làm việc cho cả ba thòi?

Bác nông dân ôn tồn giảng giải:

– Trước hết, tôi phải làm việc để nuôi thân. Đó là làm việc cho hiện tại. Nhà tôi còn bố mẹ già. Làm việc để phụng dưỡng bố mẹ là làm vì quá khứ. Còn làm để nuôi con là dành dụm cho tương lai. Sau này tôi già, các con tôi lại nuôi tôi như bây giờ tôi đang phụng dưỡng cha mẹ.

b) Tìm vần chứa o hay ô thích hợp với mỗi ô trống và giải câu đố.

–                   Hoa gì đơm lửa rực hồng

Lớn lên hạt ngọc đầy trong bị vàng?

(Hoa lựu)

–                   Hoa nở trên mặt nước

Lại mang hạt trong mình

Hương bay qua hồ rộng

Lá đội đầu mướt xanh.

(Cây hoa sen)

* Mở rộng kiến thức

Tìm chữ cái thích hợp với mỗi ô trống để hoàn chỉnh bài thơ sau. Biết rằng:

[1] Chữ r, d hoặc gi.                                                               .

[2] Chữ o hoặc ô (thêm dấu thanh thích hợp).

Chị em

Cái ngủ mày ngủ ch[2] ngoan

Để chị trải chiếu, buông màn ch[2] em.

Ch [2] i ngoan mau quét sạch thềm,

H[2]n bi thức đợi lim [1]im chân tưòng.

Đàn gà ngoan chớ [1]a vườn,

Luống [1]au tay mẹ mới ươm đầu hồi.

Mẹ về, trán ướt mồ h [2] i,

Nhìn hai cái ngủ chung lời hát ru.

(Trần Đắc Trung)

2. a) Tìm tiếng bắt đầu bằng r, d hay gi thích hợp với mỗi ô trống:

Lừa và ngưa

Ngưòi nọ có một con lừa và một con ngựa. Một hôm, có việc đi xa, ông ta cưỡi ngựa, còn bao nhiêu đồ đạc thì chất lên lưng lừa. [] đường lừa mang nặng, mệt quá, liền khẩn khoản xin với ngựa:

– Chị ngựa ơi! Chúng ta là bạn đường. Chị mang đỡ tôi với, [] chỉ chút ít thôi cũng được. Tôi kiệt sức rồi.

Ngựa đáp:

– Thôi, việc ai người nấy lo. Tôi không [] chị được đâu.

Lừa gắng quá, kiệt sức, ngã gục xuống và chết bên vệ đường. Người chủ thấy vậy bèn chất tất cả đồ đạc từ lưng lừa sang lưng ngựa. Ngựa bấy giờ mới kêu:

– Ôi, tôi mới [] dột làm sao! Tôi đã không muốn [] lừa chỉ chút ít, nên bây giờ phải mang nặng gấp đôi.

Theo Lép Tôn-xtôi

b) Tìm tiếng chứa o hay ô thích hợp với mỗi ô trống. Giải câu đố.

– Đỏ bừng khắp cả mình cây

Khi h [] chín vỡ, b [] bay khắp vùng?

(Là hoa gì?)

–  Nhớ xưa từ thuở vua Hùng

An Tiêm vỡ đất m[] trùng đảo xa

S [] đưa quả quý làm quà

Tấm l[] thơm thảo, vua cha bùi ngùi?

(Là quả gì?)

Xem thêm Người công dân số Một