Viết thư – Tập làm văn lớp 4

VIẾT THƯ

Từ đầu năm học đến nay, HS học về văn kể chuyện. Tiết này, HS ôn luyện về văn viết thư. Ở lớp 3, HS đã học nhiều về văn viết thư. Tiết học nhằm củng cố và nâng cao các kiến thức đã học :

–        Giúp HS nắm được mục đích của việc viết thư, kết cấu thông thường của một bức thư và nội dung cơ bản của một bức thư thăm hỏi.

–        Luyện tập để biết viết một bức thư ngắn nhằm thăm hỏi, trao đổi thông tin.

1. Nhận xét

HS đọc lại bài tập đọc Thư thăm bạn, đọc kĩ các câu hỏi rồi trả lời.

GV và PH có thể gợi ý HS tìm hiểu như sau :

–        Bạn Lương viết thư cho bạn Hồng để làm gì? ( Bạn Lương viết thư cho bạn Hồng để thăm hỏi, chia buồn cùng Hồng vì bố mẹ Hồng bị mất trong đợt lũ lụt vừa qua.)

–        Như vậy, người ta viết thư thường để làm gì? ( Người ta viết thư để thăm hỏi. thông báo tin tức cho nhau, để trao đổi ý kiến hoặc bày tỏ tình cảm với nhau.)

–        Để thực hiện các mục đích trên, một bức thư cần có những nội dung gì?

GV và PH cho HS đọc bài tập đọc Thư thăm bạn và hỏi:

+ Trong thư, ngoài lời chào hỏi, bạn Lương có nêu mục đích viết thư không?

+ Bạn Lương thăm hỏi tình hình gia đình và địa phương của bạn Hồng như thế nào ?

+ Bạn Lương thông báo sự quan tâm của mỗi người với đồng bào vùng lũ lụt ra sao?

Từ việc tìm hiểu cụ thể trên, GV và PH lưu ý HS một bức thư cần có những nội dung chính là :

+ Nêu lí do và mục đích viết thư

+ Thăm hỏi tình hình của người nhận thư hoặc ở nơi người nhận thư đang sinh sống, học tập, làm việc

+ Thông báo tình hình của người viết thư hoặc tình hình ở nơi người viết thư đang sinh sống, học tập, làm việc

+ Nêu ý kiến cần trao đổi hoặc bày tỏ tình cảm với người nhận thư.

Các nội dung trên ta có thể trình bày tách bạch thành từng ý, từng đoạn hoặc có thể nêu đan xen lẫn nhau.

– Qua bức thư đã học, em thấy một bức thư thường mở đầu và kết thúc như thế nào?

GV và PH hướng dẫn HS nhận xét bài Thư thăm bạn để rút ra kết luận:

Phần mở đầu một bức thư thường có :

+ Địa điểm và thời gian viết thư

+ Lời chào hỏi người nhận thư.

Phần cuối thư gồm :

+ Lời chúc, lời cảm ơn hoặc lời hứa hẹn của người viết thư

+ Người viết thư kí tên và ghi rỏ họ, tên.

2. Ghi nhớ

HS học thuộc phần Ghi nhớ trong SGK.

III.     Luyện tập

HS đọc kĩ đề bài và xác định yêu cầu của  đề. Khi đọc, cần gạch chân các từ ngữ quan trọng. Đây là một đề văn hoàn chỉnh. GV và PH đưa ra các câu hỏi giúp HS tìm hiểu đề bài. Ví dụ :

–        Đề bài yêu câu em làm gì?

–        Đề bài yêu cầu em viết thư cho ai?

–        Mục đích của việc viết thư đó là gì?

Thư viết cho bạn, cách xưng hô nên như thế nào?

–        Em cần thăm hỏi bạn những điều gì?

–        Em cần kể cho bạn những gì về tình hình của lớp, của trường em hiện nay?

–        Em chúc bạn và hứa hẹn với bạn điều gì?

GV và PH gợi mở cho HS :

Đề bài yêu cầu HS viết một bức thư.

Thư viết cho một người bạn ở trường khác. Người bạn có thể là đã quen, cũng có thể là chưa quen ( viết để kết bạn ). Trường của người bạn có thể cùng một tỉnh, thành phố hoặc khác tỉnh, thành phố với người viết thư.

Lời xưng hô cần thân mật, gần gũi. Ví dụ : bạn, cậu – mình, tớ…

Cân hỏi thăm bạn về sức khỏe, việc học hành, sở thích của bạn, tình hình gia đình bạn …

Em kể cho bạn nghe tình hình học tập, sinh hoạt, vui chơi của bản thân và của bạn bè cùng lớp, trường…

Em chúc bạn khỏe, học giỏi, hẹn gặp nhau…

Sau đây là bức thư của một HS gửi cho bạn học cũ nay chuyển đi nơi khác để PH và HS tham khảo :

Mĩ Tho, ngày 26 tháng 9 năm 2004

Quốc Anh thân mến,

Mình nhận được thư của Quốc Anh từ hôm thứ tư nhưng đến hôm nay mới viết thư trả lời được.

Qua thư của Quốc Anh, mình được biết sau khi chuyển về Thành phố Hồ Chí Minh, gia đình Quốc Anh đã ổn định. Quốc Anh đang hòa nhập vào lớp mới. Chị Kim Anh thi được vào trường chuyên. Chắc có nhiều đều rất vui, Riêng Quốc Anh sẽ thuận lợi về môn Toán vì có chị Kim Anh hướng dẫn thêm.

Trong thư Quốc Anh không cho biết từ nhà đến trường có xa không? Mình nhớ Quốc Anh có tính thức dậy muộn. Nhiều hôm mình đến rủ đi học, Quốc Anh mới dậy. Chịu khó dậy sớm nhé. Bọn mình thường nhắc đến Quốc Anh với biệt hiệu ” Anh thưa cô ?Quốc Anh nhớ không? Hôm cô giáo ốm, thầy Lâm dạy thay. Thầy gọi lên bảng, Quốc Anh cứ một điều ” thưa cô ” hai điều “ thưa cô ” làm chúng mình phái bịt miệng cười.

Phần mình, việc học vẫn như trước, nghĩa là vẫn tốt. Bố mình ngồi cặm cụi viết sách suốt ngày. Mẹ mình ra Hà Nội thăm ông bà nội chưa về.  ” Lốc-ki được cho đi học lớp sơ cấp ba tháng, biết nhảy lên sau xe máy ngồi gọn lổm.

Nhân đây báo tin “Anh thưa cô ” biết : “ Anh tay trái ” năm nay được bầu làm lớp phó phụ trách văn thể. Cậu đi tham gia câu lạc bộ bóng bàn của quận và được giải nhất lứa tuổi thiếu niên. Cậu ấy đã vượt qua nhiều đấu thủ vì cái tay trái lợi hại. Năm nay lớp ta có thêm hai bọn mới từ trường khác chuyển đến. Cô Hiền vẫn dạy lớp mình. Ngay từ đầu năm, lớp đã nhanh chóng ổn định và đưa các mặt học tập, kỉ luật trật tự, lao động… vào nền nếp. Riêng mặt học tập , từng nhóm đến sớm truy bài. Từng tổ ngày nào cũng kiểm tra bài tập làm ở nhà. Người khá giúp đỡ người kém. Trong giờ học, cả lớp phát biểu rất sôi nổi. Các tiết làm bài không hề có hiện tượng quay cóp… Cậu Toản, cái cậu hay quậy trong giờ học ấy, và cậu Lương – ” nhân vật” ném dép theo bạn chẳng may trúng thầy Hiệu trưởng – năm nay tiến bộ nhiều lắm, vừa được cô giáo tuyên dương trước lớp đấy.

Mình tạm dừng ở đây. Chúc Quốc Anh khỏe, vui, học tập tốt, cố nhiều bạn mới. Cho mình gửi lời thâm bố mẹ và chị Kim Anh. Mình mong có dịp vào Thành phố Hồ Chí Minh để thăm Quốc Anh. Viết thư cho mình nhé.