Thuyết minh về một danh lam thắng cảnh
Mục đích của bài học giúp học sinh:
- Biết cách quan sát, tìm hiểu, nghiên cứu bài giới thiệu một danh lam thắng cảnh.
- Biết cách viết bài giới thiệu một danh lam thắng cảnh.
A. HƯỚNG DẪN TÌM HlỂU BÀI
I. Giới thiệu một danh lam thắng cảnh
Muốn viết bài giới thiệu về một danh lam thắng cảnh thì tốt nhất phải đến nơi thăm thú, quan sát hoặc tra cứu sách vở, hỏi han những người hiểu biết về nơi ấy để có được những kiến thức đáng tin cậy.
Bài giới thiệu nên có bố cục ba phần. Lời giới thiệu ít nhiều có kèm theo miêu tả, bình luận thì sẽ hấp dẫn hơn. Tuy nhiên, bài giới thiệu phải dựa trên cơ sở kiến thức đáng tin cậy và có phương pháp thích hợp.
Lời văn cần chính xác và biểu cảm.
II. Đọc hiểu
Đọc bài văn “Hồ Hờàn Kiếm và đền Ngọc Sơn ” và trả lời câu hỏi:
1. Bài giới thiệu đã giúp cho người đọc hiểu biết về:
- Lịch sử hồ Hoàn Kiếm: là một đoạn của sông Hồng, sự tích Lê Lợi trả gươm, và lí giải các tên gọi khác nhau: hồ Hoàn Kiếm, Hồ Gươm, hồ Thuỷ Quân.
- Lịch sử kiến trúc của đền Ngọc Sơn và những kiến trúc khác: Đài Nghiên, Tháp Bút, Tháp Rùa.
2. Muốn viết bài giới thiệu một danh lam thắng cảnh, trước hết cần nên có quan sát trực tiếp. Ngoài ra, có thể tìm hiểu các thông tin qua sách vở, báo chí hay qua các truyện dân gian. Nếu kết hợp được hai điều này thì bài viết vừa sinh động, vừa có chiều sâu.
3. Để có kiến thức về một danh lam thắng cảnh, tốt nhất nên đến nơi thăm thú, quan sát. Khi đi thăm, nên đi theo đoàn, nghe thuyết minh của hướng dẫn viên và đặc biệt là các em nên ghi chép những thông tin đã nghe giới thiệu hoặc tự quan sát. Ngoài ra, có thể tra cứu sách vở, hỏi han những người hiểu biết về nơi ấy.
4. Bài viết “Hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn được sắp xếp theo bố cục ba phần. Tác giả giới thiệu hồ, giới thiệu đền và kết thúc khẳng định: Bờ Hồ là nơi sinh hoạt chung của nhân dân thủ đô. Xét về toàn cục thì bài viết sắp xếp như thế là không hợp lí.
5. Phương pháp thuyết minh trong bài viết là phân loại, phân tích, liệt kê.
Xem thêm Ôn tập về văn bản thuyết minh – Ngữ văn
B. HƯỚNG DẪN LUYỆN TẬP
1. Bài tập này yêu cầu các em lập lại bố cục bài, giới thiệu “Hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn
Bố cục bài giới thiệu “Hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn ” có thể lập lại như sau:
- Mở bài: Giới thiệu chung về hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn.
- Thân bài:
+ Giới thiệu về hồ Hoàn Kiếm
+ Giới thiệu về đền Ngọc Sơn.
- Kết bài: Khẳng định hồ Hoàn Kiếm là nời sinh hoạt chung của nhân dân thủ đô.
2. Bài tập này yêu cầu học sinh giới thiệu hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn theo trình tự từ xa đến gần, từ ngoài vào trong.
Muốn giới thiệu hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn từ xa đến gần, từ ngoài vào trong, có thể sắp xếp thứ tự giới thiệu như sau:
- Quang cảnh xung quanh hồ:
+ Các phố bao quanh hồ: Đinh Tiên Hoàng, Lê Thái Tổ, Hàng Khay.
+ Các công trình ven hồ: Trung tâm thương mại Tràng Tiền Plaza, Bưu điện thành phố, uỷ ban nhân dân Thành phố, quảng trường và tượng đài Lý Thái Tổ, đền Bà Kiệu, tượng đài Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh, Nhà hát múa rối, nhà hàng Thuỷ Tạ…
+ Các công trình kiến trúc xưa: Đài Nghiên, Tháp Bút, Tháp Rùa và đền Ngọc Sơn.
- Giới thiệu về đền Ngọc Sơn:
+ Lịch sử đền.
+ Quang cảnh đền (theo thứ tự từ ngoài vào trong): cầu Thê Húc dẫn vào đền, trước mặt đền là Trấn Ba Đình (đình chắn sóng). Đền có ba nếp, nếp ngoài là bái đường, nếp giữa là nơi thờ Văn Xương và nếp sau thờ Trần Hưng Đạo.
3. Bài tập này yêu cầu học sinh nếu viết lại bài Hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn theo bố cục ba phần thì học sinh sẽ chọn những chi tiết tiêu biểu nào để làm nổi bật giá trị lịch sử và văn hoá của di tích, thắng cảnh.
Đó là:
- Quang cảnh xung quanh hồ.
- Lịch sử hồ.
- Kiến trúc đền Ngọc Sơn…
Với các em không có điều kiện quan sát trực tiếp, có thể đọc bài giới thiệu trong SGK để tham khảo.
4. Một nhà thơ nước ngoài gọi Hồ Gươm là chiếc lẵng hoa xinh đẹp giữa lòng Hà Nội. Ta có thể sử dụng câu nói trên vào phần Mở bài giới thiệu chung về Hồ Gươm và đền Ngọc Sơn. Hay cũng có thể sử dụng ở phần Thân bài, phần giới thiệu về Hồ Gươm.
Trackbacks