Nối các vế câu ghép bằng quan hệ từ – tuần 20 – tiếng việt 5

Nối vế câu ghép bằng quan hệ từ

A. Bài học

Xét đoạn trích trong sách giáo khoa trang 21.

Đoạn trích có hai câu ghép:

– Câu 1: gồm có 3 vế câu: Trong hiệu cắt tóc, anh công nhăn I-va-nốp đang chờ tới lượt mình / thì cửa phòng lại mở, / một người nữa tiến vào…

+ Vế 1 nối với vế 2 bằng quan hệ từ thì.

+ Vê 2 nối vế 3 bằng cách nối trực tiếp, giữa 2 vế có dấu phẩy.

– Câu 2 gồm có 2 vế câu: Tuy đồng chí không muốn làm mất trật tự, / nhưng tôi có quyền nhường chỗ và đổi chỗ cho đồng chí.

Hai vế câu trong câu ghép trên được nối với nhau bằng cặp quan hệ từ Tuy… nhưng.

– Câu 3 gồm 2 vế câu:Lê-nin không tiện từ chối, / đồng chí cảm ơn I-va-nốp và ngồi vào ghế cắt tóc.

Hai vế trong câu ghép trên được nối trực tiếp với nhau, giữa các vế câu có dấu phẩy.

Như vậy, có thể thấy, trong cách nối bằng quan hệ từ, giữa câu 1 và câu 2 có sự khác nhau: câu 1 dùng quan hệ từ, câu 2 dùng cặp quan hệ từ.

Học thuộc phần Ghi nhớ trong sách giáo khoa trang 22.

B. Luyện tập

1. Tìm câu ghép trong đoạn văn. Xác định các vế câu và các cặp quan hệ từ trong câu.

Nếu trong công tác, các cô, các chú được nhân dân ủng hộ làm cho dân tin, dân phục, dân yêụ thì nhất định các cô, các chú thành công.

– Vế 1: Các cô, các chú được nhân dân ủng hộ, làm cho dân tin, dân phục, dân yêu.

– Vế 2: Các cô, các chú thành công.

Cặp quan hệ từ được sử dụng trong câu ghép: Nếu… thì…

2. Khôi phục lại những từ bị lược bỏ và giải thích vì sao tác giả lược bỏ những từ đó.

Thái hậu ngạc nhiên nói:

– Vũ Tán Đưòng hết lòng vì ông, sao không tiến cử?

Tô Hiến Thành tâu:

– Nếu Thái hậu hỏi ngươi hầu hạ giỏi thì thần xin cử Vũ Tán Đường. Còn Thái hậu hỏi người tài ba giúp nước thì thần xin cử Trần Trung Tá.

Tác giả lượt bớt các từ nếu, thì nhằm làm cho câu văn gọn thoáng, tránh lặp.

3. Tìm quan hệ từ thích hợp với mỗi chỗ trống.

a) Tấm chăm chỉ, hiền lành còn Cám thì lưòi biếng, độc ác.

b) Ông đã nhiều lần can gián nhưng vua không nghe.

c) Mình đến nhà bạn hay bạn đến nhà mình?

* Mở rộng kiến thức

1. Tìm các câu ghép trong đoạn văn dưới đây. Xác định các vế câu và các quan hệ từ, cặp quan hệ từ trong câu.

Thuyền ra khỏi bờ thì hây hẩy gió đông nam, sóng vỗ rập rình. Một lát, thuyền vào gần một đám sen. Bây giờ, sen trên hồ đã gần tàn nhưng vẫn còn lơ thơ mấy đóa hoa nở muộn. Mùi hương đưa theo chiều gió ngào ngạt. Thuyền theo gió cứ từ từ mà đi ra giữa khoảng mênh mông. Đêm thanh, cảnh vắng, bốn bờ lặng ngắt như tờ.

(Phan Kế Bính)

2. Tìm quan hệ từ thích hợp với mỗi chỗ trống:

a) Mây tan … mưa tạnh dần.

b) Hoa cúc đẹp … hoa ngâu thơm hơn.

Xem thêm Tả người kiếm tra viết