Liên kết các câu trong bài bằng cách lặp từ ngữ – tuần 25 – tiếng việt 5

Liên kết câu bằng cách lặp từ ngữ

A. Bài học

Xét đoạn văn trong sách giáo khoa trang 71, ta thấy trong câu in nghiêng thì đền là từ lặp lại từ đền Thượng đã dùng ở câu trước.

Nếu thay từ được dùng lặp lại bằng một trong các từ nhà, chùa, trường, lớp thì hai câu trong đoạn văn trên không còn gắn bó với nhau vì nội dung hai câu không ăn nhập.

Việc lặp lại từ trong trường hợp này có tác dụng liên kết nội dung hai câu trong đoạn vãn, giúp đoạn văn mạch lạc. Nhờ cùng nói về cùng một đối tượng (ngôi đền) và có cách biểu thị điểm chung đó (lặp lại từ đền) nên hai câu trên liên kết chặt chẽ với nhau. Người đọc nhờ đó mà hiểu được nội dung của hai câu.

Học thuộc phần Ghi nhớ trong sách giáo khoa trang 71.

B. Luyện tập

1. Tìm những từ ngữ được lặp lại để liên kết câu.

a) Niềm tự hào chính đáng của chúng ta trong nền văn hóa Đông Sơn chính là bộ sưu tập trống đồng hết sức phong phú. Trống đồng Đông Sơn đa dạng không chỉ về hình dáng, kích thước mà cả về phong cách trang trí, sắp xếp hoa văn.

b) Trong một sáng đào công sự, lưỡi xẻng của anh chiến sĩ xúc lên một mảnh đồ gốm có nét hoa văn màu nâu và xanh, hình đuôi rồng. Anh chiến sĩ quả quyết rằng những nét hoa văn này y như hoa văn trên hũ rượu thờ ở đình làng anh.

2. Chọn từ ngữ trong ngoặc đơn thích hợp với mỗi ô trống đế các câu, các đoạn được liên kết với nhau:

Dọc theo bờ vịnh Hạ Long, trên bến Đoan, bến Tàu hay cảng Mới, những đoàn thuyền đánh cá rẽ màn sương bạc nối đuôi nhau cập bến, những cánh buồm ướt át như cánh chim trong mưa. Thuyền lưới mui bằng. Thuyền giã đôi mui cong. Thuyền khu Bốn buồm chữ nhật. Thuyền Vạn Ninh buồm cánh én. Thuyền nào cũng tôm cá đầy khoang. Người ta khiêng từng sọt cá nặng tươi roi rói lên chợ.

Chợ Hòn Gai buổi sáng la liệt tôm cá. Những con cá song khỏe, vớt lên hàng giờ vẫn giẫy đành đạch, vảy xám hoa đen lốm đốm. Những con cá chim hình dẹt như hình con chim lúc sải cánh bay, thịt ngon vào loại nhất nhì. Những con cá nhụ béo núc, trắng lốp, bóng mượt như được quét một lóp mỡ ngoài vậy. Những con tôm tròn, thịt căng lên từng ngấn như cổ tay của trẻ lên ba, da xanh ánh, hàng chân choi choi như muốn bơi.

* Mở rộng kiến thức

Tìm những từ ngữ được lặp lại để liên kết câu:

a) Nhiều người ngồi uống nước ở đây những lúc quán nước vắng khách đã ngắm kỹ gốc bàng, rồi lại ngắm sang phía bà cụ bán nước. Bà cụ không biết bao nhiêu tuổi giời, không biết bao nhiêu tuổi lao động, bán quán được bao nhiêu năm.

(Nguyễn Tuân)

b) Ngày chưa tắt hẳn, trăng đã lên rồi. Mặt trăng tròn to và đỏ từ từ lên ở chân trời, sau rặng tre đen của làng xa.

(Thạch Lam)

c) Từ ngày còn ít tuổi, tôi đã thích những tranh lợn, gà, chuột, ếch, tranh cây dừa, tranh tố nữ của làng Hồ. Mỗi lần Tết đến, đứng trước những cái chiếu bày tranh làng Hồ rải trên các lề phố Hà Nội, lòng tôi thấm thía một nỗi biết ơn đối với những người nghệ sĩ tạo hình của nhân dân.

(Nguyễn Tuân)

d) Mía ở đây chọn giống tốt nhất của tỉnh Ca-ma-guây trù phú. Cây mía to, giông mía bầu, mầm tròn trồi lên. Mía trồng dày lắm, nhưng gọn mắt và đều cây.

(Thép Mới)

Xem thêm Phong cảnh đền Hùng