Đáp án Bài 1 – Este – Sách Bài tập Hóa học lớp 12

Đáp án Bài 1 – Este

1.1  CH₃CH₂COOCH₃          ;             HCOOCH₂CH₂CH₃

HCOOCH(CH₃)₂           ;              CH₃COOCH₂CH₃.

1.2 B

1.3 C

1.4 B

1.5 D

Hướng dẫn :

Từ công thức cấu tạo của các đồng phân, chọn este thoả mãn là CH₃COOC₂H₅. Sản phẩm thuỷ phân là C₂H₅OH và CH₃COOH.

1.6 A

Hướng dẫn :

RCOOR’ + NaOH → RCOONa + R’OH

0,05             0,05            0,05                                 (mol)

m_RCOONa ⁼ 5,4 – 0,05.40 = 3,4 (g)

1.7*. D

Hướng dẫn :

Theo định luật bảo toàn khối lượng, tính được khối lượng 2 este đã dùng là 8,8g.

Từ số mol NaOH tính được số mol este là 0,1 mol => M_este = 88 g/mol. Công thức phân tử của 2 este là C₄H₈O₂.

Từ phản ứng thuỷ phân và khối lượng sản phẩm, tìm được công thức cấu tạo và phần trăm khối lượng của mỗi chất.

1.8 B

Hướng dẫn :

Công thức phân tử của X là C₄H₈O₂.

Phản ứng với dung dịch NaOH :

C_xH_yCOOC_pH_q + NaOH → C_xH_yCOONa + C_pH_qOH

n_x = 0,05 mol ; n_NaOH = 0,15 mol

 

Vậy m_muối = 4,1 g => M_muối = 82 g/mol.

hay 12x + y = 15 => x = 1 ; y = 3 => Este là CH₃COOCH₂CH₃.

1.9 ứng với công thức phân tử C₂H₄O₂ có các công thức cấu tạo mạch hở sau : CH₃COOH (A) ; HCOOCH₃ (B) ; HOCH₂CH = O (C).

a) Tác dụng được với dung dịch natri hiđroxit : A và B.

b) Tác dụng được với natri kim loại : A và C.

c) Tác dụng được với ancol etylic : A và C.

d) Tác dụng được với AgN0₃/NH₃ sinh ra Ag : B và C.

Có thể lập bảng: 

(Dấu (x) là có phản ứng xảy ra ; (-) là không có phản ứng)

HS tự viết các PTHH.

1.10 Hướng dẫn :

a) Từ phần trăm khối lượng các nguyên tố, ta xác định được công thức đơn giản nhất của X là C₃H₆O₂ => Công thức phân tử của X là C₃H₆O₂.

Các công thức cấu tạo có thể có của X là :

HCOOC₂H₅ (etyl fomat) và CH₃COOCH₃ (metyl axetat).

b) Đặt công thức của X là RCOOR¹ (R¹ # H).

RCOOR¹ + NaOH → RCOONa + RCOOHNa + R¹OH

n_x = 0,05 mol

Muối khan là RCOONa có số mol = số mol RCOOR¹ = 0,05 mol

Từ đó suy ra muối là CH₃COONa.

Công thức cấu tạo của X là CH₃COOCH₃.

1.11 a) M_x = 44. 2 = 88 (g/mol).

Vì nhóm COO trong phân tử este có khối lượng là 44, nên X và Y thuộc loại este đơn chức dạng RCOOR¹ hay C_xH_yO₂.

Ta có :                12x + y = 56 => x = 4 ; y = 8

Công thức phân tử của X và Y là C₄H₈O₂. X, Y thuộc loại este no, đơn chức, mạch hở.

b) Đặt công thức chung của 2 este là RCOOR’. Phản ứng thủy phân trong dung dịch NaOH :

RCOOR’ + NaOH -> RCOONa + R’OH

Chất rắn khan là hỗn hợp muối của hai axit là đồng đẳng kế tiếp (vì hai ancol là đồng đẳng kế tiếp).

n_este = n_muối = 0,05 mol

Hai muối tương ứng là CH₃COONa và C₂H₅COONa.

X là CH₃COOCH₂CH₃ (etyl axetat), Y là C₂H₅COOCH₃ (metyl propionat).

1.12 Từ sản phẩm cháy ta có :

n_C = n_CO2 = 0,2 mol => m_C = 2,4 g

n_H = 2. n_H2O = 0,3 mol =>m_R = 0,3 g

m_O = 4,3 – 2,4 – 0,3 = 1,6 (g) => n_O = 0,1 mol

Đặt công thức phân tử của X là C_xH_yO_z. Ta có tỉ lệ :

x : y : z = 0,2 : 0,3 : 0,1 = 2 : 3 : 1.

CTĐGN của X là C₂H₃O. X là este đơn chức nên công thức phân tử của X là C₄H₆O₂.

Vì X được tạo ra từ phản ứng este hoá giữa ancol Y và axit hữu cơ Z nên có công thức cấu tạo :

HCOOCH₂CH=CH₂ (anlyl fomat) hoặc CH₂ = CHCOOCH₃ (metyl acrylat).

HS tự viết các PTHH.

1.13 Hướng dẫn :

a) HS tự viết các PTHH.

    Phần hai : n_axit = n_Na0H = 0,2 mol => n_ancol = 0,1 mol

 m_x – 3(0,2.60 + 0,1.46) = 49,8 (g)

Phần ba : Phản ứng este hoá : tính hiệu suất theo số mol ancol.

m_este = 0,06.88 = 5,28 (g).