Cấu tạo bài văn tả người – tuần 12 – tiếng việt 5

Bài văn tả người tiếng việt 5

A. Bài học

Đọc bài Hạng A Cháng trang 119, SGK và trả lòi câu hỏi.

1. Mở bài: “Nhìn thân hình… đẹp quá”. Phần này tác giả giới thiệu về người định tả bằng lời khen ngợi tấm tắc của các cụ già trong làng về Hạng A Cháng.

2. Ngoại hình của Hạng A Cháng có nhiều đặc điểm nổi bật: Trông như con ngựa tơ hai tuổi, chân chạy qua chín núi mười khe không biết mệt; Ngực nở vòng cung, da đỏ như lim, bắp tay bắp chân rắn như trắc gụ; Vóc cao, vai rộng, người đứng thẳng như cột đá trời trồng.

3. Đoạn văn miêu tả hoạt động của Hạng A Cháng cho thấy anh là một chàng trai dẻo dai, khỏe mạnh, lao động giỏi và chăm chỉ. Anh dắt con trâu béo nhất, khỏe nhất; đeo cày to nặng, hùng dũng như một chàng hiệp sĩ cổ đeo cung ra trận; đôi chăn xoải dài hoặc băm những bước ngắn, gấp gáp; thăn hình nhoài thành một đường cong mềm mại.

4. Kết bài: Sức lực… núi Ta Bo. Ý chính của phần này là nêu lên cảm nghĩ của người dân về Hạng A Cháng: Sức lực tràn trề của Hạng A Cháng là niềm tự hào của dòng họ Hạng.

5.  Từ bài văn trên, có thể rút ra nhận xét về cấu tạo của bài văn tả ngưòi.

Bài văn tả người thường có ba phần:

Mở bài: Giới thiệu người định tả.

Thân bài: Gồm hai phần:

a) Tả ngoại hình (đặc điểm nổi bật về tầm vóc, cách ăn mặc, khuôn mặt, mái tóc, cặp mắt, hàm răng…).

b) Tả tính tình, hoạt động (lời nói, cử chỉ, thói quen, cách cư xử với người khác…).

Kết bài: Nêu cảm nghĩ về người được tả.

B. Luyện tập

Lập dàn ý chi tiết cho bài văn tả một người trong gia đình em.

Trước khi tìm ý và sắp xếp ý, các em cần quan sát hoặc nhớ lại các đặc điểm nổi bật về người được tả về ngoại hình, tính tình, hoạt động của người đó như nội dung ở bài tập 1.

Mở bài:

– Mẹ em là một giáo viên giỏi.

– Em rất yêu mẹ.

Thân bài:

a) Tả hình dáng:

– Mẹ 38 tuổi, thân hình cân đôi, dáng đi nhẹ nhàng.

– Mẹ có nước da trắng.

– Khuôn mặt trái xoan, mái tóc dài, mắt đen láy.

– Chiếc răng khểnh duyên dáng, nụ cười tươi tắn.

– Mũi cao, hai má có lúm đồng tiền, bàn tay nhỏ nhắn.

b) Tả hoạt động:

– Hàng ngày, mẹ vừa đi dạy ở trường vừa chăm sóc nhà cửa.

– Sáng mẹ dậy sớm, dọn dẹp nhà cửa, đánh thức cả nhà dậy đi tập thể dục.

– Mẹ nấu bữa sáng, đưa em đi học.

– Sau giờ tan học, mẹ đến đón em.

– Ăn cơm tối xong, mẹ trò chuyện, giáng giải cho 2 anh em các bài toán.

– Mẹ hay quan tâm, hỏi thăm họ hàng, người thân, giúp đỡ hàng xóm…

c) Tả tính tình:

– Mẹ là người mẹ hiền, vợ đảm.

– Mẹ luôn sống chan hòa, thân thiện với hàng xóm láng giềng.

– Mẹ được đồng nghiệp nể phục, hàng xóm quý mến.

Kết bài:

– Em tự hào và hạnh phúc vì là con của mẹ.

– Em cố gắng học tập, ngoan ngoãn để mẹ vui lòng.

Xem thêm Hành trình của bầy ong