Bài 45 – Axit axetic – Hóa học 9

I. KIẾN THỨC CẦN NHỚ

1.Tính chất vật lý

Axit axetic là chất lỏng, không màu, có vị chua, tan vô hạn trong nước.

2.Tính chất hóa học

-Axit axetit có đầy đủ các tính chất của một axit thông thường. Axit axetic là một axit yếu nhưng tính axit của nó mạnh hơn axit cacbonic.

-Axit axetic tác dụng với rượu etylic.

+ Axit axetic tác dụng với rượu etylic tạo ra etyl axetat (phản ứng este hóa).

3.Ứng dụng

-Sản xuất tơ sợi nhân tạo, chất dẻo không cháy, phẩm nhuộm, dược phẩm, thuốc diệt côn trùng, làm giấm ăn.

4.Điều chế

-Trong công nghiệp, một lượng lớn axit axetic được điều chế theo phản ứng:

-Để sản xuất giấm ăn, người ta thường dùng phương pháp lên men dung dịch etylic loãng.

II.GIẢI BÀI TẬP 

Bài 1. Trang 143 sách giáo khoa hóa học 9

a.Axit axetic là chất lỏng, không, màu, vị chua tan vô hạn trong nước.

b.Axit axetic là nguyên liệu để điều chế tơ nhân tạo, phẩm nhuộm, dược phẩm, chất dẻo, thuốc diệt côn trùng,…

c.Giấm ăn là dung dịch axit axetic có nồng độ từ 2 – 5%.

d.Bằng cách oxi hóa butan với chất xúc tác thích hợp người ta thu được axit axetic.

Bài 2. Trang 143 sách giáo khoa hóa học 9

-Cả 4 chất đều tác dụng với Na:

2C₂H₅OH + 2Na → 2C₂H₅ONa + H₂ ↑

2CH3COOH + 2Na → 2CH₃COONa + H₂ ↑

2CH₃CH₂CH₂OH + 2Na → 2CH₃CH₂CH₂ONa + H₂ ↑

2CH₃CH₂COOH + 2Na → 2CH₃CH₂COONa + H₂ ↑

-Chỉ có hai axit tác dụng với NaOH, Mg và CaO:

CH3COOH + NaOH → CH₃COONa + H₂O

2CH3COOH + Mg → (CH₃COO)₂Mg + H₂ ↑

2CH3COOH + CaO → (CH₃COO)₂Ca + H₂O

CH₃CH₂COOH + NaOH → CH₃CH₂COONa + H₂O

2CH3CH2COOH + Mg → (CH₃CH₂COO)₂Mg + H_2↑ 

 2CH3CH2COOH + CaO → (CH₃CH₂COO)₂Ca + H₂O

Bài 3. Trang 143 sách giáo khoa hóa học 9

-Chọn phương án D: Axit axetic có tính axit vì trong phân tử có nhóm

-OH kết hợp với:

Bài 4. Trang 143 sách giáo khoa hóa học 9

-Chỉ có chất a có tính chất axit, vì nhóm – COOH gây nên tính chất axit.

Bài 5 Trang 143 sách giáo khoa hóa học 9

Axit axetic có thể tác dụng với những chất sau:

ZnO, KOH, Na₂CO₃, Fe.

CH3COOH + KOH → CH₃COOK + H₂O

2CH3COOH + Fe → (CH₃COO)₂Fe + H₂ ↑

2CH3COOH + ZnO → (CH₃COO)₂Zn + H₂O

2CH3COOH + Na₂CO₃ → 2CH₃COONa + H₂O + CO2 ↑

Bài 6. Trang 143 sách giáo khoa hóa học 9

a. CH₃COONa + H₂SO₄ → CH₃COOH + NaHSO₄

Bài 7. Trang 143 sách giáo khoa hóa học 9

a.Phương trình hóa học và tên gọi của phản ứng.

 

Phản ứng này có tên gọi là phản ứng hóa este.

b.Tính hiệu suất của phản ứng trên.

H = 55/88 x 100% = 62,5%

Bài 8. Trang 143 sách giáo khoa hóa học 9

Đặt x là số mol axit axetic tham gia phản ứng:

CH₃COOH + NaOH → CH₃COONa + H₂O

xmol                xmol               xmol

Áp dụng công thức C% = m_ct / m_dd x 100%

Ta có: