Bài 38 – Axetilen – Hóa học 9

I.KIẾN THỨC CẦN NHỚ

1.Tính chất vật lí

-Chất khí không màu, không mùi, không vị, ít tan trong nước.

-Nhẹ hơn không khí (d = 26/29)

2.Công thức cấu tạo

So sánh cấu tạo giữa etilen và axetilen:

-Giống: đều là hiđrocacbon, đều có liên kết kém bền trong phân tử.

-Khác: etilen có 1 liên kết kém bền, axetilen có 2 liên kết kém bền trong phân tử.

3.Tính chất hóa học

a.Phản ứng cháy

b.Phản ứng làm mất màu dung dịch brom (phản ứng cộng)

CH ≡ CH + Br – Br → Br – CH = CH – Br

Br – CH = CH – Br + Br – Br  → Br₂CH – CHBr₂  

4.Ứng dụng

-Nhiên liệu trong đèn xì oxi-axetilen để hàn cắt kim loại.

-Trong công nghiệp, axetilen là nguyên liệu để sản xuất poli, cao su, axit axetic và nhiều hóa chất khác.

5.Điều chế

-Từ canxicacbua (CaC₂)

(Trong phòng thí nghiệm và công nghiệp).

CaC₂ + 2H₂O → C₂H₂ + Ca(OH)₂

-Phương pháp hiện đại điều chế C₂H₂ là nhiệt phân metan ở nhiệt độ cao.

II.GIẢI BÀI TẬP

Bài 1. Trang 122 sách giáo khoa hóa học 9

a.CH ≡ CH và CH ≡ C – CH₃ có liên kết 3.

b.Chất làm mất màu dung dịch brom.

CH ≡ CH;

CH₂ = CH₂;

CH = C – CH₃.

Bài 2. Trang 122 sách giáo khoa hóa học 9

Bài 3. Trang 122 sách giáo khoa hóa học 9

Suy luận tương tự bài 2 ở trên.

0,1 lít khí C₂H₂ có thể làm mất màu 50 x 2 = 100 (ml) dung dịch brom.

Bài 4. Trang 122 sách giáo khoa hóa học 9

a.Tính phần trăm thể tích của mỗi khí trong hỗn hợp.

     CH₄ + 2O₂ → CO₂ ↑ + 2H₂O                                     (1)

     xml      2xml     xml

     C₂H₂ + 5/2 O₂ → 2CO₂ + H₂O                                   (2)

     yml       2,5yml         2yml

Thể tích hai khí là: x + y = 28                                   (I)

Thể tích khí oxi: 2x + 2,5y = 67,2                            (II)

Suy ra y = 22,4 (ml) và X = 28 – 22,4 = 5,6 (ml)

b.Tính thể tích khí CO₂ sinh ra.

V= x+ 2y = 5,6 + (2 x 22,4) = 50,4 (l)

Bài 5. Trang 122 sách giáo khoa hóa học 9

a.Phương trình hóa học.

C₂H₄    +    Br₂    →    C₂H₄Br₂

xmol           xmol

C₂H₂    +    2Br₂  → C₂H₂Br₄

ymol         2ymol

b.Tính % thể tích của mỗi khí trong hỗn hợp.

x + y = 0,56 / 22,4 = 0,025 (mol)                                (1)

Số mol Br2 = x + 2y = 5,6 / 160 = 0,035 (mol)        (2)

y = 0,01 (mol) và x = 0,015 (mol)

Thể tích C₂H₄= 0,015 x 22,4 = 0,336 (l)

Thể tích của C₂H₂ = 0,01 x 22,4 = 0,224 (l)