Bài tập vật lý 9 Động cơ điện một chiều
28.1 (SBT, trang 64)
Hình 28.1 trình bày một động cơ điện gọi là “Bánh xe Bác-lô”. Có một đĩa bằng đồng đặt thẳng đứng giữa hai cực của một nam châm hình chữ U và có thể dễ dàng quay xung quanh một trục nằm ngang PQ làm bằng kim loại. Mép dưới của đĩa chạm vào thủy ngân được đựng trong một cái chậu. Nối trục của đĩa và thủy ngân vào hai cực của một nguồn điện thì thấy đĩa quay.
Đây là một “động cơ điện” thô sơ, phát minh bởi P.Bác-lô (Peter Barlon, 1766-1862). Hãy giải thích hoạt động của động cơ này.
Lời giải:
Dòng điện chạy trên đĩa theo đường bán kính OA chiều từ O đến A. Dùng quy tắc bàn tay trái xác định được lực điện tự của từ trường nam châm tác dụng lên dòng điện OA nằm trên mặt của bánh xe, có chiều hướng ra phía ngoài nam châm. Kết quả là bánh xe quay quanh trục PQ theo chiều mũi tên.
28.2 (SBT, trang 64)
Hình 28.2 vẽ cắt ngang một khung dây dẫn có dòng điện chạy qua được đặt trong từ trường. Ban đầu hai cạnh của khung dây có vị trí 1. Do tác dụng của lực điện từ, khung quay lần lượt qua các vị trí 2, 3, 4, 5, 6.
a. Biểu diễn lực điện từ tác dụng lên khung tại các vị trí xác định ở trên.
b. Tại vị trí thứ 6, lực điện từ có tác dụng làm khung quay không? Nếu do quán tính, khung quay thêm một chút nữa thì tại vị trí mới, lực điện từ sẽ tác dụng làm khung quay như thế nào?
c. Giả sử khi đã vượt vị trí thứ 6, ta đổi chiều dòng điện trong khung, hiện tượng sẽ ra sao?
Lời giải:
a) Lực điện từ tác dụng lên khung dây được biểu diễn như hình vẽ sau:
b) Không. Nếu do quán tính thì khung quay thêm một chút nữa là lực điện từ sẽ làm khung quay theo chiều ngược lại.
c) Khi đó, lực điện từ tác dụng lên các cạnh của khung dây sẽ đổi chiều làm cho khung dây tiếp tục quay theo chiều cũ.
28.3 (SBT, trang 65)
Ưu điểm nào dưới đây không phải là ưu điểm của động cơ điện?
A. Không thải ra ngoài các chất khí hay hơi làm ô nhiễm môi trường xung quanh.
B. Có thể có công suất từ vài oát đến hàng trăm, hàng ngàn, chục ngàn kilôoat.
C. Hiệu suất rất cao, có thể đạt tới 98%.
D. Có thể biến đổi trực tiếp năng lượng của nhiên liệu thành cơ năng
Đáp án:
Chọn D.
28.4 (SBT, trang 65)
Hãy ghép mỗi phần a, b, c, d, e với một phần 1, 2, 3, 4, 5, 6 để được một câu có nội dung đúng.
|
a. Động cơ điện hoạt động dựa vào
b. Nam châm điện hoạt động dựa vào
c. Nam châm vĩnh cửu được chế tạo dựa vào
d. Động cơ điện là động cơ trong đó
e. Đông cơ nhiệt là động cơ trong đó
|
1. sự nhiễm từ của sắt, thép.
2. năng lượng của nhiên liệu bị đốt cháy chuyển thành cơ năng.
3. tác dụng của từ trường lên dòng điện đặt trong từ trường.
4. tác dụng từ của dòng điện.
5. khả năng giữ được từ tính lâu dài của thép sau khi nhiễm từ.
6. Điện năng chuyển hóa thành cơ năng.
|
Đáp án:
a – 3; b – 4; c – 5; d – 6; e – 2.
28.5 (SBT, trang 65)
Động cơ điện một chiều quay được do tác dụng của lực nào?
A. Lực hấp dẫn
B. Lực đàn hồi
C. Lực từ
D. Lực điện từ
Đáp án:
Chọn D.
28.6 (SBT, trang 65)
Trong động cơ điện một chiều, nếu thay bộ góp điện gồm hai vành bán khuyên bằng một bộ góp điện gồm hai vành khuyên thì động cơ có quay được liên tục không? Tại sao?
Lời giải:
Ta biết muốn khung dây của động cơ điện một chiều có thê quay được liên tục thì phải đổi chiều dòng điện trong khung vào đúng lúc thích họp. Khi khung quay một vòng trong từ trường, dòng điện trong khung đối chiều hai lần nhờ bộ góp điện gồm hai thanh quét và hai vành bán khuyên.
Nếu thay hai vành bán khuyên bằng hai vành khuyên trong bộ góp điện thì dòng điện trong khung không được đổi chiều nên khung sẽ không quay được liên tục.
28.7 (SBT, trang 65)
Rôto của một động cơ điện một chiều trong kỹ thuật được cấu tạo như thế nào?
A. Là một nam châm vĩnh cửu có trục quay.
B. Là một nam châm điện có trục quay.
C. Là một cuộn dây dẫn có thể quay quay quanh cùng một trục.
D. Là nhiều cuộn dây dẫn quấn quanh một lõi thép gắn với vỏ máy.
Đáp án:
Chọn C.
28.8 (SBT, trang 65)
Muốn cho động cơ điện quay được, cho ta cơ năng thì phải cung cấp cho nó năng lượng dưới dạng nào?
A. Động năng.
B. Thế năng.
C. Nhiệt năng.
D. Điện năng.
Đáp án:
Chọn D.
Trackbacks