Bài 28 – Các oxit của cacbon – Hóa học 9

KIẾN THỨC CẦN NHỚ

1.Cacbon oxit

a.Tính chất vật lý

Cacbon oxit, công thức hóa học là CO, là một chất khí không màu, không mùi, bắt cháy, hơi nhẹ hơn không khí và có độc tính cao.

b.Tính chất hóa học

-CO là oxit trung tính.

Ở điều kiện thường, CO không phản ứng với nước, kiềm và axit.

-CO là chất khử.

Ở nhiệt độ cao, CO khử được nhiều oxit kim loại.

c.Ứng dụng

Khí CO có nhiều ứng dụng trong công nghiệp: CO được dùng làm nhiên liệu, chất khử… Ngoài ra, CO còn được dùng làm nguyên liệu trong công nghiệp hóa học.

2.Cacbon đioxit

a.Tính chất vật lý

Cacbon đioxit, công thức hóa học là CO2, là một chất khí không, màu, không mùi, nặng hơn không khí.

b.Tính chất hóa học

-Cacbon đioxit tác dụng với nước.

-Cacbon đioxit tác dụng với dung dịch bazơ.

CO2 + 2NaOH → Na₂CO3 + H₂O

CO2 + NaOH → NaHCO₃

-Tác dụng với oxit bazơ.

CO₂ + CaO → CaCO₃

c.Ứng dụng

-Dùng để chữa cháy, bảo quản thực phẩm.

-Sản xuất nước giải khát có gaz, sản xuất sôđa, phân đạm,…

II.GIẢI BÀI TẬP

Bài 1. Trang 87 sách giáo khoa hóa học 9

2CO + O2 → 2CO₂         (1)

CO + CuO → CO₂ + Cu (2)

Phản ứng trên thuộc loại phản ứng oxi hóa – khử, trong đó CO đóng vai trò là chất khử.

(1) Sử dụng để cung cấp năng lượng. Ví dụ, khí than khô hoặc khí than ướt đều có thành phần quan trọng là CO.

(2) Được sử dụng trong quá trình luyện kim, ví dụ: luyện gang.

Bài 2. Trang 87 sách giáo khoa hóa học 9

a.Tỉ lệ mol n_CO2 : n_NaOH =1:1

CO + NaOH → NaHCO₃

b.Tỷ lệ số mol n_{CO2 :} n_Ca(OH)2 = 2 : 1

2CO₂ + Ca(OH)₂ → Ca(HCO₃)₂

Bài 3. Trang 87 sách giáo khoa hóa học 9

Dẫn hai khí đi qua dung dịch nước vôi trong dư, có hiện tượng vẩn đục do tạo thành chất rắn không tan là CaCO3.

CO₂ + Ca(OH)₂ → CaCO₃ ↓+ H₂O

Chất khí còn lại là CO được dẫn qua ống thủy tinh nung nóng đựng một lớp mỏng CuO (bột màu đen), sau vài phút xuất hiện đồng kim loại màu đỏ bám vào thành ,ống thủy tinh:

CO + CuO (rắn, đen) → Cu + CO₂ ↑

Bài 4. Trang 87 sách giáo khoa hóa học 9

Do trong không khí có CO₂ đã phản ứng với Ca(OH)2 ở bề mặt tiếp xúc của dung dịch và không khí tạo thành lóp màng chất rắn là CaCO3.

CO₂ + Ca(OH)₂ → CaCO₃ ↓ + H₂O

 Bài 5. Trang 87 sách giáo khoa hóa học 9

Khí A là CO.

2CO + O2 → 2CO₂

2V        1V

Thể tích oxi là 1 lít cho nên thể tích CO là 4 lít.