Bài 10. Biến trở – Điện trở dùng trong kĩ thuật – Giải bài tập SGK Vật Lý 9

Đang tải...

Giải bài 10 vật lý 9 điện trở kĩ thuật

C1 (SGK, trang 28) Quan sát ảnh chụp, hình 10.1 (hoặc biến trở thật) để nhận dạng các loại biến trở.

Học sinh quan sát và nhận dạng các loại biến trở.

C2 (SGK, trang 29) Bộ phận chính của biến trở trên các hình 10.1a, b gồm con chạy (hoặc tay quay) C và cuộn dây dẫn bằng hợp kim có điện trở suất lớn (nikelin hay nicrom), được quấn đều dặn dọc theo một lõi bằng sứ. Nếu mắc hai đầu A, B của cuộn dây này nối tiếp vào mạch điện thì khi dịch chuyển con chạy C, biến trở có tác dụng thay đổi điện trở không? Vì sao?

Giải:

Khi dịch chuyển con chạy C của biến trở thì dòng điện vẫn chạy qua toàn bộ cuộn dây của biến trở, con chạy không có tác dụng làm thay đổi chiều dài của phần cuộn dây có dòng điện chạy qua. Vì,vậy, biến trở không có tác dụng thay đổi điện trở.

C3 (SGK, trang 29) Biến trở được mắc nối tiếp vào mạch điện, chẳng hạn với hai điểm A và N của các biến trở ở hình 10.1a và b. Khi đó, nếu ta dịch chuyển con chạy hoặc quay tay C thì điện trở của mạch điện có thay đổi không? Vì sao?

Giải:

Phần cuộn dây có dòng điện chạy qua là AC. Nếu dịch chuyển con chạy hoặc tay quay c sẽ làm thay đổi chiều dài phần AC của cuộn dây, do đó làm thay đổi điện trở của biến trở và của mạch điện.

C4 (SGK, trang 29) Trên hình 10.2 vẽ các kí hiệu sơ đồ của biến trở. Hãy mô tả hoạt động của biến trở có kí hiệu sơ đồ a, b, c.

Giải bài 10 vật lý 9 điện trở kĩ thuật

Giải:

Khi dịch chuyến con chạy thì sẽ làm thay đổi chiều dài của phân cuộn dây có dòng điện chạy qua, do đó làm thay đổi điện trỏ’ của biến trở.

C5 (SGK, trang 29) Vẽ sơ đồ mạch điện hình 10.3

Giải:

Sơ đồ mạch điện được vẽ như hình dưới đây:

Giải bài 10 vật lý 9 điện trở kĩ thuật

Trong đó, điểm M, N trên hình vẽ được coi là trùng với con chạy C của biến trở.

C6 (SGK, trang 29) Tìm hiểu trị số điện trở lớn nhất của biến trở được sử dụng và cường độ lớn nhất của dòng điện cho phép chạy qua biến trở đó.

+ Mắc mạch điện theo hình 10.3. Đẩy con chạy C về sát điểm N để biến trở có điện trở lớn nhất.

+ Đóng công tắc rồi dịch chuyển con chạy C để đèn sáng hơn. Tại sao?

+ Để đèn sáng mạnh nhất thì phải dịch con chạy của biến trở tới vị trí nào? Vì sao?

Giải:

– Đẩy con chạy c về sát điểm N thì biến trở có điện trở lớn nhất. Đóng công tắc K thì độ sáng của đèn yếu nhất.

– Dịch chuyển con chạy C thì phần biến trở có dòng điện chạy qua sẽ giảm, điện trở của biến trở giảm, điện trở của đoạn mạch giảm nên cường độ dòng điện trong mạch tăng, đèn sáng hơn.

– Để đèn sáng mạnh nhất thì điện trở của biến trở phải bằng không. Phải dịch chuyển con chạy của biến trở tới vị trí M.

C7 (SGK, trang 30)

Trong kĩ thuật, chẳng hạn trong các mạch điện của Radio, tivi… người ta cần sử dụng các điện trở có kích thước nhỏ với các trị số khác nhau, có thể tới vài trăm megavon (1MΩ = 10^{6} Ω ). Các điện trở này được chế tạo bằng một lớp than hay lớp kim loại mỏng phủ ngoài một lõi cách điện (thường bằng sứ). Hãy giải thích vì sao lớp than hay lớp kim loại mỏng đó lại có điện trở lớn.

Giải:

Vì tiết diện của lớp than hay lớp kim loại mỏng nhỏ, mật khác điện trở tỉ lệ nghịch với tiết diện nên chúng có điện trở lớn.

C8, C9 (SGK, trang 30)

Học sinh tự làm.

C10 (SGK, trang 30) Một biến trở con chạy có điện trở lớn nhất là 20Ω. Dây điện trở của biến trở là dây hợp kim nicrom có tiết diện 0,5mm^{2}  và được quấn đều chung quanh một lõi sứ tròn đường kính 2cm. Tính số vòng dây của biến trở này.

Chiều dài của dây dẫn là:

Số vòng dây của biến trở là:

Xem thêm Bài 11. Bài tập vận dụng định luật Ôm và công thức tính điện trở của dây dẫn – Giải bài tập SGK Vật Lý 9 tại đây

Đang tải...

Related Posts

loading...

Bình luận